Victoria de los Angeles was zonder twijfel één van de mooiste lyrische sopranen van haar generatie. Zij debuteerde in 1945 in het Liceu in Barcelona als de Grafin in Le Nozze di Figaro. Haar internationale doorbraak kwam toen zij in 1948 voor de BBC optrad als Salud in La vida breve van Manuel de Falla, een rol die ze voor het eerst scenisch vertolkte tijdens het Holland Festival in 1953.
Eén jaar later zong zij Marguerite in Faust van Gounod in Parijs en daarna kwamen alle grote podia in de hele wereld
Haar echte naam was Victoria Lopez Garcia. Waarom ze ‘de los Angeles’ als haar toneelnaam had gekozen? Ach, zo belangrijk is het ook weer niet, maar het paste haar als een handschoen. Niet alleen zag ze eruit als een Spaanse Madonna, ook haar stem was engelachtig: bloedmooi en van een onschuldige schoonheid. Iets wat haar minder geschikt maakte voor sommige rollen, zoals bij voorbeeld Violetta. Niet dat het slecht was, maar het klonk wel heel erg kuis.
En toch was zij één van de beste Manons (Massenet), ook niet het voorbeeld van een ‘fatsoenlijke’ vrouw:
Ook haar vertolking van Carmen is waanzinnig goed. Niet hoerig en niet zo zelfverzekerd, maar o zo aantrekkelijk!
Haar stem was niet alleen lyrisch, warm en delicaat maar ook zeer aristocratisch, waardoor haar Mimi en Cio Cio San behalve broos en hulpeloos iets koninklijks kregen en zelfs Santuzza verrijkt werd met een beetje nobiliteit.
Maar de los Angeles was meer dan alleen een operadiva. Behalve in opera’s trad zij veelvuldig op als concertzangeres op en was een zeer begenadigd liedzangeres. Er wordt over haar verteld, dat zij aan het begin van haar carrière, vóór ze in een opera ging optreden, erop stond om eerst een liedrecital te geven. Zo kon zij zich eerst aan het publiek voorstellen als de echte Victoria en niet als een operapersonage.
Haar repertoire was onvoorstelbaar groot. Zij zong Italiaanse, Spaanse, Franse en Duitse liederen en wist als geen ander op alles wat zij zong een eigen stempel te drukken. Haar Brahms en Mendelssohn zijn onweerstaanbaar, en bij haar ‘Ich Liebe Dich’ van Grieg wordt men vanzelf verliefd.
Haar liefdevolle, ietwat zoetige timbre, haar souplesse en haar vermogen om woorden te kleuren maakten haar bijzonder geschikt voor het Franse repertoire. Haar Debussy, haar Ravel, haar Delibes (luister maar even naar ‘Les filles de Cadiz’!) zijn werkelijk ongeëvenaard.
Voor het Spaanse lied had ze net zoveel betekend als Fischer-Dieskau voor het Duitse of Peter Pears voor het Engelse. Zij zong werkelijk alles, wat in haar vaderland werd gecomponeerd: beginnend met de middeleeuwse liederen en sefardische romanceros en eindigend in zarzuelas en hedendaagse composities.
Hopelijk is deze album nog steeds te koop.
Victoria de los Angeles The very best of
Warner Classics 5758882 (2 cd’s)
Degene die het repertoire voor deze cd samenstelde verdient een dikke pluim. Goed, er zit ook een aria uit Carmen van Bizet in, maar: let op! Het betreft de alternatieve versie van de overbekende Habanera. Voor de rest is alles wat je hier te horen krijgt niet alleen prachtig maar ook buitengewoon verrassend. Simpel gezegd: het is een verzameling van juweeltjes uit het Franse repertoire, met naast Werther en Cendrillon van Massenet ook veel minder of zelfs geheel onbekende stof. Wat dacht u van Henry VIII van Saint-Saëns? Of van Sapho of La Reine de Saba van Gounod?
De jonge Franse mezzo Karine Deshayes heeft haar visitekaartje al eerder afgegeven met aria’s van Rossini waar ik best blij mee was, maar waarvan ik dacht dat zij toch wat meer in haar mars had dan Rosina. Ik had mij niet vergist.
Het is meer dan een genoegen om haar interpretatie van Charlotte (Werther) te horen al denk ik dat zij hierin nog kan groeien. Uit Massenets Cendrillon zingt zij Assepoesters aria ’Enfin je suis ici…’; zeer verrassend, aangezien het gebruikelijk is dat de mezzo’s juist Prince Charmante vertolken.
De begeleiding door het Orchestre Victor Hugo olv Jean-François Verdier is zonder meer goed. Hier wordt een mens blij van.
Une amoureuse flamme
Jules Massenet, Camille Saint-Saëns, Hector Berlioz, Charles Gounod, Jacques Fromental Halévy
Airs d’opéras Français
Karine Deshayes, mezzo-soprano
Orchestre Victor Hugo olv Jean-François Verdier
Klarthe K064
Die Engelse zangers toch! Niet alleen kunnen ze mooi zingen, ook hun acteerprestaties zijn bovengemiddeld goed. Intelligent zijn ze ook, en daarbij kunnen ze ook prachtig en geestig vertellen.
Een avond met een Engelse zanger belooft meestal een feest, en het is een feest om de hele avond naar Felicity Lott (Flott) te kijken en luisteren.
In de serie ‘Voices of our time’ heeft TDK (officieel uit de handel maar op internet nog te bestellen) haar Châtelet-recital in 2002 opgenomen. De titel Love Songs Round the Clock slaat aan op het aantal door haar vertolkte composities: 24 liederen van 24 componisten voor de 24 uren van de dag.
Het programma is een combinatie van alles wat Lott in al die jaren dat zij actief is heeft gezongen: kunstliederen uiteraard, maar net zo goed het ‘lichtere genre’. In haar eigen woorden: “gewoon dingen die mij doen glimlachen en het publiek lachen”.
Het recital wordt regelmatig onderbroken door onvoorstelbaar leuk en onderhoudend commentaar van de zangeres en haar begeleider en ‘partner in crime’, de onvolprezen Graham Jones wat het geheel een documentaire-achtig karakter geeft.
Lott is een geboren charmeur, haar glimlach is betoverend. En ze bespeelt het publiek in het theater en ons thuis) met alle geoorloofde middelen, let alleen maar op wat ze doet met haar sjaaltjes!
Night and day. Love songs round the clock
Mahler, Berlioz, Schumann, Debussy, Cole Porter e.a.
Felicity Lott (sopraan), Graham Johnson (piano)
TDK DV-VTFL
For many, he’s just another famous representative of the Belle Époque, but there are few people that really know much about him, let alone about his music. He went down in history as the lover of Marcel Proust, but Reynaldo Hahn (1874-1947) was much more than that. And here is a 4 CD set of his melodies that allows you to rediscover the man and his music afresh
Born in Caracas, Venezuela, Hahn was the son of a German-Jewish father and a Venezuelan mother of Spanish-Basque origin. Apart from being a pianist and composer, Hahn was a highly esteemed conductor; know among other things for his Mozart interpretations. He was also a critic, writing for the newspaper Le Figaro; he wrote books on music, and in 1945 he was appointed director of the Paris Opéra.
When he arrived in Paris – on his own – he was but four years old. He was sent there because his father was threatened by the politics of president Antonio Guzmán Blanco. At the age of 11 Hahn began to study music at the Paris conservatory and became a student of Jules Massenet.
The young Reynaldo Hahn (l.) and his lover Marcel Proust
Hahn’s career florished mostly in Paris and in aristocratic circles, he was a welcomed guest in the world of salons, most notably that of the eccentric Princess Mathilde (Napoleon’s niece),accompanying himself on the piano as he sang arias by Jacques Offenbach. At the age of eight, Hahn composed his first songs. And of course he sang it, too. As he did his many other songs that followed over the years.
Marcel Proust famously wrote about Hahn and his singing: “His head a little thrown back, his mouth mournful and slightly indignant, from where flowed, rhythmically, the most beautiful, the saddest and warmest voice that never existed.”
Reynaldo Hahn sitting at the piano, painted by Lucie Lambert in 1907.
Jean Cocteau added: “He sang with a cigarette positioned in the corner of his mouth, delivering his delightful voice from the other part, the eyes painting towards the sky.”
Hahn composed more than 100 songs that are rarely performed today. Why?
Don’t ask me, because I find them wonderful. All of them. And that is something everyone can now experience thanks to Palazzetto Bru Zane who have issued them in a box set, many of them in world premiere recordings.
Just listen to the song cycle Chansons grises based on poems by Paul Verlaine. What a discovery it is to hear these for the first time!
In the beginning I was worried that the songs might become a little monotonous with just one singer all the way through. But I was surprised and easily convinced of the opposite. Greek baritone Tassis Christoyannis has precicely the right timbre to do justice to these songs: light, elegant, and very sensual in a way that made me think of Gerard Souzay, again and again.
Christoyannis’ interpretation is polished and perfect, and for every song he finds a different shading, a new tone. And my God – it is beautiful. For me, this is the CD of the year.
A caricature of Reynaldo Hahn as Beau Brummell by Rip (Georges Gabriel Thenon), 1931.
I recently read somewhere that we may expect more Hahn on disc soon. His operas L’Ile du Reve and La Carmelite are on the to-do list of Palazzetto Bru Zane, the be recorded live. All I can say about that is: please don’t forget to include his operettas Ciboulette (1923) or Brummell (1931) about the infamous British dandy Beau Brummel (1778-1840).
Not to mention Hahn’s other musical comedies, such as Mozart (1925) or O mon bel inconnu (1933), Une Revue (1925) and Malvina (1935). Some of them are available in historic French recordings, but a fresh and new interpretation would be very welcome.
Persian poet Hafiz has also influenced many westerners. His ghazels (short poems mainly about love and wine) were the inspiration for Goethe’s ‘West-Östlicher Divan’. But many composers have also set his poems to music, including Karol Szymanowski and Victor Ullmann.
Ullmann composed his Liederbuch des Hafis in 1940. The wonderfully light-footed, humorous and lyrical songs are a feast for the ear and would make a very pleasant extension of the song repertoire. It is therefore impossible for me to understand why they are not sung more frequently. After all, Ullmann is one of the greatest composers of the twentieth century and he is no longer that unknown, is he?
In 1942 Ullmann was deported to Terezín (Theresienstadt). There he wrote many of his most important works, including his String Quartet No. 3 and the opera Der Kaiser von Atlantis. The songs Der Mensch und sein Tag op. 47 and the Drei Chinesische Lieder (Three Chinese Songs) also date from this period.
The Czech baritone Petr Matuszek has a very beautiful and warm timbre, he sings intelligibly and with much feeling. His repertoire is very broad: besides Schubert, Schumann, Brahms and Zelenka (!) he also sings many contemporary compositions. Moreover, he has recorded almost all the songs of the ‘Theresienstadt composers’.
He is excellently accompanied by Aleš Kanka on the piano and in the song ‘Herbst’ (here incorrectly added to the cycle Der Mensch und sein Tag) he is assisted by a string trio.
Victor Ullmann
Songs
Petr Matuszek baritone
Aleš Kanka piano, Pavel Eret violin, Libor Kanka viola, Vladan Kocí cello
Supraphon SU 3284-2 231
Deze cd zou een grote kans maken om op de top van Hart & Ziel-lijst van Radio vier te eindigen. Zoveel treurigheid, zoveel leed … Daar red je het niet met een simpel zakje Kleenex mee. Ben ik cynisch? Ja.
Ik ben een enorme bewonderaar van Gerald Finley. Sterker: hij behoort tot mijn absolute ‘to die for’ zangers. En, eerlijk is eerlijk, deze cd is zonder meer prachtig. Alleen: wie zat er echt op te wachten? Al een paar jaar geleden schreef ik dat er een, al was het maar tijdelijk, verbod zou moeten komen op het opnemen van bepaalde muziekstukken. Om te beginnen met de drie liedcycli van Schubert. Wij verzuipen in de hoeveelheid uitvoeringen en het einde is nog steeds niet in zicht.
Nu is Finley niet zomaar een zanger, hij is een van de meest charismatische baritons van onze tijd en zijn stem is gewoon goddelijk. Wat is er dan misgegaan? Niets eigenlijk, behalve dat het zo overbodig is. Mooi? Ja. Ontroerend? Voor wie daar gevoelig voor is, ja. Iets aan toevoegend? Nee. Gekunsteld? Ja.
In Brahms kan hij mij iets meer overtuigen. Daar is hij meer een zanger die niets wil verduidelijken maar gewoon zingt. Daarin wordt hij uitstekend geholpen door Julius Drake.
Hieronder een promo:
FRANZ SCHUBERT: SCHWANENGESANG
JOHANNES BRAHMS: VIER ERNSTE GESENGE
Gerald Finley (bariton), Julius Drake (piano)
Hyperion CDA 68288
Hij wordt dan wel als dé vertegenwoordiger van La Belle Epoque beschouwd, maar er zijn maar bar weinig mensen die zijn naam, laat staan zijn werken kennen. Hij is de geschiedenis ingegaan als de minnaar van Marcel Proust, maar Reynaldo Hahn – want over hem hebben we het – was zo veel meer!
De in Caracas (Venezuela) geboren Hahn, zoon van een Duits-Joodse vader en een Venezolaanse van Spaans-Baskische afkomst, was behalve pianist en componist ook een zeer gewaardeerde dirigent, vermaard voornamelijk vanwege zijn Mozart vertolkingen. Hij was ook muziekrecensent voor Le Figaro, schreef boeken over muziek en in 1945 werd hij directeur van de Parijse Opéra.
Hij was maar vier jaar oud toen hij – alleen! – in Parijs arriveerde. Dat, omdat zijn vader die toen de van president Antonio Guzmán Blanco politiek bedreigd werd. Op zijn elfde begon hij met zijn studie aan het Parijse conservatorium waar hij de leerling werd van Jules Massenet.
Reynaldo Hahn
Hahns carrière speelde zich voornamelijk in de Parijse aristocratische salons waar hij vermaard – en aanbeden – werd niet alleen als de componist, maar ook als uitvoerder van zijn eigen liederen.
Marcel Proust over Hahn: “his head a little thrown back, his mouth mournful and slightly indignant, from where flowed, rhythmically, the most beautiful, the saddesr and warmest voice that never existed.”
Jean Cocteau: “he sang with a cigarette positioned in the corner of his mouth, delivering his delightful voice from the other part, the eyes painting towards the sky”.
Hahn componeerde meer dan 100 liederen die nog maar zelden worden uitgevoerd. Waarom? Vraag het niet aan mij want ik vind ze allemaal prachtig. Allemaal. Wat wij nu, dankzij het label Palazzetto Bru Zane kunnen ervaren: het merendeel van de opgenomen liederen zijn wereldpremières. Luister alleen maar naar de cyclus Chansons grises gecomponeerd naar de gedichten van Paul Verlaine! Wat een aanwinst!
Tassis Christoyannis
Aanvankelijk was ik bang dat het eentonig kon worden, vier cd’s en maar één stem, maar ik werd prettig verrast. De Griekse bariton Tassis Christoyannis heeft precies het timbre om de liederen recht te doen: licht, elegant en sensueel wat mij af en toe aan Gerard Souzay liet denken. Zijn interpretatie is gewoon weergaloos en in ieder lied weet hij een andere, juiste toon aan te slaan. Mijn God wat is het mooi! Voor mij nu al cd van het jaar!
Elders las ik dat we binnenkort veel meer Hahn kunnen verwachten. Zij opera’s L’Ile du Reve en La Carmelite staan op de lijst van Palazzetto Bru Zane om live opgenomen te worden. Voor het zo ver is: vergeet u zijn Ciboulette niet?
The
