Annemarie_Kremer

De verbindende kracht van de muziek: Reisopera brengt Ariadne auf Naxos met topcast

Tekst: Peter Franken

De oorspronkelijke versie van deze opera ging op 25 oktober 1912 in première in Stuttgart. Hugo von Hofmannsthal had zich laten inspireren door Molières Le Bourgeois Gentilhomme uit 1670. Dat is een combinatie van een toneelstuk en een ballet, waarvoor de muziek werd gecomponeerd door Jean-Baptiste Lully. In het stuk wordt de spot gedreven met de rijke burger die het gedrag en de levenswijze van de adel probeert te imiteren.

Maria Juritza, de eerste Ariadne

Van Hofmannsthal kortte Molières stuk in tot het de lengte had die passend was voor een prelude bij een opera over ‘Ariadne auf Naxos’, de verlaten vrouw die ‘eine wüste Insel’ bewoont. In 1916 hebben Strauss en Von Hofmannsthal deze opzet overigens geheel laten varen en is er een gezongen proloog voor het toneelstuk in de plaats gekomen.

Ariadne auf Naxos gaat over een feestje ten huize van ‘de rijkste man van Wenen’, waarvoor een stukje muziek is besteld om de gasten te vermaken tussen het diner en een afsluitende vuurwerkshow. Dat stukje muziek is een opera seria getiteld Ariadne auf Naxos en de componist in kwestie kan van het uit te keren honorarium wel weer een halfjaar rondkomen. Wat hij onvoldoende beseft, is dat hij samen met de geleverde muzieknoten zijn artistieke vrijheid heeft verkocht. Dat wordt pijnlijk duidelijk als blijkt dat hij het toneel moet delen met een ‘vaudeville troupe’, omdat het anders te saai wordt.

Voor een burger die het tot edelman heeft geschopt, is het van belang dat hij doet zoals zijn ‘collega’s’ doen. Afgezien daarvan zal hij sowieso weinig belangstelling hebben voor serieuze muziek, laat staan een opera met een klassiek thema. Zijn leermeester in adellijke gebruiken, die in De bourgeois als edelman te zien is, zal wel geadviseerd hebben om een variétégezelschap in te huren, opdat zijn meester en diens gasten zich niet al te zeer zullen vervelen.

In de proloog wordt duidelijk dat de Komponist, een onervaren talentvolle jongeman, een nogal treurig stuk heeft afgeleverd. Hij is in alle staten als duidelijk wordt dat er naast zijn opera Ariadne een dansmaskerade zal worden opgevoerd en gaat door het lint als vervolgens ook nog eens blijkt dat beide stukken gelijktijdig zullen plaatsvinden, zonder dat er meer tijd gaat verstrijken want om precies negen uur is er een vuurwerk besteld.

De centrale figuur in de vaudeville troupe is de zeer bewegelijke Zerbinetta die eigenlijk altijd zichzelf speelt. Zij schiet onmiddellijk in haar rol van blonde fee, strooit wat met feromonen en windt de Komponist geheel om haar vinger. Het klassieke beeld van de beauty en de nerd.

De Musiklehrer scheurt de helft van de bladzijden uit de operapartituur nadat de prima donna en de tenor die Ariadne respectievelijk Bacchus zullen vertolken hem hebben ingefluisterd hoe hij te werk moet gaan. Wat de Prima Donna zegt is tekenen voor de wijze waarop Strauss zijn tenoren pleegt te behandelen: ‘Haal die aria’s van Bacchus maar weg, het is toch geen doen om de tenor al die tijd zulke hoge noten te laten zingen.’

Als de opera echt begint neemt ook de strijd tussen de twee prima donna’s een aanvang. Ariadne is natuurlijk de echte, maar Strauss heeft haar een concurrente van formaat gegeven in de persoon van ‘streetsmart’ Zerbinetta. Ariadne die ligt te kwijnen op haar eiland, verlaten door Theseus, zingt de monoloog ‘Ein schönes war: hieß Theseus-Ariadne’ en vervolgens het topstuk ‘Es gibt ein Reich’. Daar kan Zerbinetta natuurlijk niet bij achterblijven. Haar coloratuuraria ‘Großmächtige Prinzessin’ is steevast een absolute showstopper.

Omdat Ariadne auf Naxos gaat over een voorstelling ten huize van een steenrijke man in Wenen is het feitelijk een opera tussen de schuifdeuren en zo brengt regisseur Sofia Jupither het ook, geheel conform het libretto met vrijwel alle daarin vermelde regie aanwijzingen. De rollen van Pruikenmaker en Lakei zijn samengevoegd maar dat heeft geen wezenlijke invloed. Ik realiseerde het me pas na afloop.

Het toneelbeeld wordt gevormd door een grote hal met links en rechts deuren waarachter de kleedruimtes van de artiesten zich bevinden. Verder het voorgeschreven achterdoek met de afbeelding van ‘iets Grieks’, in dit geval een paar afgebrokkelde zuilen. De obligate rots staat tijdens de proloog nog op zijn kant. Aanvankelijk lopen de artiesten rond in vrijetijdskleding, tijdens de opera zijn ze gestoken in zeer goed op hun rol afgestemde kostuums.

Het georganiseerde pandemonium dat Strauss veel later nog eens zou herhalen in Die schweigsame Frau zorgde voor hilarische momenten. Voortdurende onrust op het toneel, romantische melodieën, melancholieke klanken van de blazers (met name klarinet en hoorn), een tenor die is opgezadeld met een bijna onmogelijke partij en veel sopranen: het is Strauss ten voeten uit. Er zijn niet enkel drie hoofdrollen voor sopranen die elkaar proberen te overtreffen in schoonheid, maar ook nog eens drie bijrollen die voor verdere vrouwelijke omlijsting zorgen.

Dorottya Láng kon, gestoken in een grijs pak, goed doorgaan voor een knappe jongeman. Zo’n typecast komt goed te pas in de rol van de componist, die feitelijk een onervaren, licht beïnvloedbare nieuwkomer in de muziekwereld is. Haar optreden was vocaal van grote klasse en acterend in alle opzichten overtuigend. De eerste van de drie sopranen voldeed aan alle verwachtingen.

Juliana Zara zingt vooral rollen voor coloratuursopraan en als Zerbinetta liet ze blijken dit vak volledig te beheersen. En in dat geval is de showstopper ‘Großmächtige Prinzessin’ voor de betreffende zangeres bijna een heerlijk speelkwartier. Ik kijk er altijd naar uit en Fraulein Zara had het al snel helemaal gemaakt bij me.

Het viertal komedianten in Zerbinetta’s troupe maakte een goede indruk. Hetzelfde gold voor het optreden van de drie sopranen in een bijrol: Najade, Echo en Dryade.

De titelrol werd vertolkt door niemand minder dan Annemarie Kremer die hiermee kort na haar prachtige Héliane voor de Reisopera opnieuw een droombezetting mogelijk heeft gemaakt. Het gezelschap mag zich gelukkig prijzen met het contracteren van deze diva. Samen met Zara droeg ze de voorstelling met haar prachtige zang en gedoseerde acteren.

Daniel Frank maakte als Bacchus pas tegen het einde zijn opwachting. Zijn aria’s zijn zogenaamd geschrapt dus zingt hij na zijn entrée alleen nog een (lang) duet met Ariadne. Het is dat Strauss zijn tenor natuurlijk toch een volwaardige rol moest gunnen, anders zou hij deze scène wat mij betreft wel wat hebben kunnen inkorten. Komt ook door von Hofmannsthal: die is altijd nogal lang van stof.

Gelet op het niveau van de vier hoofdrollen zou deze cast allerminst misstaan in een groot huis als Deutsche Oper Berlin. En dat is een groot compliment aan de Reisopera.

Met al die voortreffelijke vocale bijdragen op het toneel klinkt die van het orkest Phion bijna als vanzelfsprekende muzikale ondersteuning. Dat doet de rol van de musici in de orkestbak echter geen recht. De partituur schwankt net als de handeling van de ene muzikale stijl naar de andere waarbij de nadrukkelijke inbreng van de piano vaak een signaalwerking vervult. Voor mijn geoefende oren, het was al de 15e Ariadne waar ik kennis mee maakte, klonk het als vanouds en dat is een groot compliment, zeker ook voor dirigent Jac van Steen die het pandemonium uitstekend bij elkaar wist te houden.

Repetitie beelden:

Foto’s: © Marco Borgreve

Het nieuwe seizoen van De Nederlandse Reisopera

Tekst: Neil van der Linden

De Reisopera heeft vanaf dit seizoen een nieuwe, tweehoofdige directie. De Britse regisseur Sam Brown en de huidige interim-directeur Rudy van Wijk zullen de taken van respectievelijk artistiek directeur en algemeen directeur op zich nemen.

Afgelopen dinsdag hielden ze een persbijeenkomst in Carré, de dag erop gevolgd door een bijeenkomst in de thuishaven Enschede. Theater Carré was een logische plek voor de alternatieve persbijeenkomst, want de drie grote producties van de Reisopera van het komende seizoen komen hier vroeg of laat terecht. En juist de producties van het komend seizoen zijn zeker aantrekkelijk voor publiek zoals in Amsterdam dat op incidentele producties af komt. Bovendien: niet iedereen van de pers, grotendeels woonachtig in Amsterdam, kan even gemakkelijk op en neer helemaal naar Enschede. Als Mozes niet naar de berg komt, enz.

Gezien voormalige functies elders van met name Sam Brown betekent dat alle evenementen krap moeten worden gepland. Brown kwam net per trein aan uit Kiel, waar hij de Rosenkavalier had geregisseerd. Het komende seizoen is hij nog niet actief als regisseur in eigen huis.

DE PIRATENKONINGIN

De eerstkomende productie – premiere 5 oktober – is een nieuw werk, De Piratenkoningin, een familievoorstelling over een meisje dat heerseres over de zee wordt, met muziek van Monique Krüs, op libretto Daniel van Klaveren en Xandra Knebel, een coproductie met het Overijselse jeugdtheatergezelschap Theater Sonnevanck en Dawn Collective, een all-female theaterproductiehuis uit Amsterdam. Die toert een maand. De zangerscast bestaat onder meer uit niemand minder dan Lilian Farahani, Francis van Broekhuizen en Aylin Sezer. Humor gegarandeerd. De instrumentalisten zijn een ad hoc ensemble.

https://reisopera.nl/programma/piratenkoningin

THE FOUR NOTE OPERA

Samen met De Nationale Opera en Opera Zuid wordt in november de kleine fijnzinnige productie The Four Note Opera van Tom Johnson hernomen, met leden van De Nationale Opera Studio, regie Kenza Koutchoukali, deze keer te zien in Heerlen, Zwolle en Groningen.

ARIADNE AUF NAXOS

In januari volgt een nieuwe productie, Richard Strauss’ Ariadne auf Naxos. Annemarie Kremer, eerder dit jaar de fenomenale Heliane in Korngolds Das Wunder der Heliane, zingt Ariadne c.q. de Primadonna in het dubbeldeel, Daniel Frank zingt Bacchus c.q. Der Tenor. Dirigent is Jac van Steen, die ook Heliane dirigeerde, regisseur is de Zweedse Sofia Jupither, die bijvoorbeeld verantwoordelijk was voor de regie van het succesvolle Salomé-debuut van Nina Stimme. Het orkest is het Phion.

https://reisopera.nl/programma/ariadne-auf-naxos

Annemarie Kremer als Heliane bij de NRO:

https://basiaconfuoco.com/2023/10/02/annemarie-kremer-voltrekt-helianes-wunder/

Annemarie Kremer als Heliane in Berlijn:

https://basiaconfuoco.com/2018/11/05/das-wunder-der-annemarie-kremers-heliane/

L’INCORONAZIONE DI POPPEA

In april volgt Monteverdi’s L‘Incoronazione di Poppea, een productie die in premiere ging tijdens het festival van Aix-en-Provence in 2022 en ook werd opgevoerd in Versailles. De regie was van Ted Huffman, die zelf de herneming leidt. Huffman regisseerde bij De Nationale Opera de prachtige productie Denis & Katya op libretto van hemzelf en muziek van Philip Venables, en in het afgelopen Holland Festival The Faggots and Their Friends Between Revolutions en bij De Nationale Opera We Are The Lucky Ones, weer een samenwerking met Philip Venables. Dirigent is Mónica Pustilnik die haar Cappella Mediterranea leidt, op authentiek instrumentarium, natuurlijk. Zangers zijn onder meer Marcel Beekman als Arnalta/Nutrice/Farnigliari 1/Damigella en opnieuw Lilian Farahani als Fortuna/Drusilla.

https://reisopera.nl/programma/l-incoronazione-di-poppea

Denis and Katya:

https://basiaconfuoco.com/2022/03/13/in-denis-katya-komt-de-actualiteit-binnendenderen-als-een-trein/

The Faggots and Their Friends Between Revolutions

Flikkers en Orpheussen

DIDO AND AENEAS

Tot slot in het seizoen is er een coproductie met De Nationale Opera en Opera Zuid in Purcell’s Dido and Aeneas, concertante helaas, in combinatie met Purcell’s Saul and the Witch of Endor. Maar waarschijnlijk krijgen de jonge zangers die de cast vormen theatraal toch wel het een en ander te doen.

In het algemeen wil de Reisopera zich sterk op Enschede en Overijssel richten met kleine producties die lokaal deels niet in opera ingewijd publiek moeten aanspreken, ook via scholen. De Campingtour, een coproductie met Theater Sonnevanck, waarin met een muziektheatervoorstelling langs campings in Oost-Nederland wordt gereisd, wordt herhaald.

Amsterdam bestaat het komend jaar 750 jaar, maar Enschede viert in december 2025 ook al haar 700-jarig bestaan. De Reisopera zal daar volgend jaar uitgebreid op inhaken.

Peter Frankens TOP TIEN 2023

1 Das Wunder der Heliane Reisopera

Annemarie Kremer voltrok Helianes wonder, ze is in mijn beleving de Heliane van deze eeuw. Prachtige productie van de Reisopera en mijn keuze voor ‘opera van het jaar’.

Annemarie Kremer voltrekt Helianes Wunder

2 Dr. Atomic USC Lustrum

De première op 13 juli in de enorme Werkspoorkathedraal was een enorm succes, zozeer dat menig professioneel operahuis er jaloers van zou worden. Alweer zo’n geweldig project van de lustrumcommissie van het Utrechts Studenten Concert

recensie van Neil van der Linden:

Dansen op de bom. Dr Atomic in Utrecht

3 Animal Farm DNO

Raskatovs muziek is lastig te duiden. Met name voor de pauze klonk het rauw en agressief, de revolutionaire fase. Later kwam alles in rustiger vaarwater, een afspiegeling van de stille repressie die de overhand krijgt. Een zeer geslaagde wereldpremière door DNO

Spectaculaire wereldpremière van Animal Farm

4 Maria Stuarda DNO

Maria Stuarda vind ik inhoudelijk de mooiste van het drietal Tudor opera’s, zeker in de laatste akte waarin Maria’s einde zich aankondigt en ze daarmee in het reine komt. Het is van een ingehouden schoonheid zonder showaria’s. De première van deze DNO productie met Kristina Mkhitaryan in de titelrol werd door het publiek met gejuich ontvangen.

Recensie van Lennaert van Anken:

Amsterdam brengt een wisselvallige Donizetti die meer erkenning verdient

5 Orphée aux enfers Opera Zuid

Opera Zuid brengt Orphée aux enfers als geslaagd muzikaal pandemonium.

Opera Zuid brengt Orphée aux enfers als geslaagd muzikaal pandemonium

6 La Voix Humaine Katia Leventhal

Levental toonde in deze voorstelling geheel zoals ik me Elle voorstel, een nog vrij jong ogende vrouw maar niet iemand die een eerste liefdestragedie te verwerken krijgt. Haar wanhoop zal eerder veroorzaakt worden door een gevoel van déjà vu, hoe krijg ik mezelf nu weer op de rails. Prachtige vertolking van dit topstuk uit het 20^e eeuwse repertoire.

Ekaterina Levental is Elle in Poulencs La voix humaine

7 L’isola disabitata DNOA

Onderdeel van een groot drieluik door DNOA met een doorleefde rol van Maria Warenberg als Constanza en Kenneth Montgomery voor Het Orkest van de Achttiende Eeuw, een van zijn laatste projecten zou later blijken. RIP KM.

8 Rusalka DNO

Een leuk onderhoudend concept dat Rusalka situeert in Hollywood met een van mijn persoonlijke favorieten Annette Dasch als de Vreemde Prinses.

Rusalka goes to Hollywood

9 Katia Kabanova dvd Salzburg 2022 (verschenen 2023)

Corinne Winters maakte in 2022 haar debuut in Salzburg en wel als Katia in Katia Kabanova. Haar vertolking van de titelrol is aandoenlijk mooi, zoals iedereen kan bevestigen die de in 2023 verschenen opname op BluRay heeft gezien

Katia Kabanova was een triomf voor Corinne Winters http://Kabanova

10 Il Trittico dvd Salzburg 2022 (verschenen 2023)

Publiekslieveling Asmik Grigorian ontbrak natuurlijk niet tijdens de Salzburger Festspiele van 2022. Ze zong alle de drie de rollen in Il Trittico. Bij haar Suor Angelica hield ik het niet droog bij het afspelen van de BluRay van deze voorstelling, evenee

Asmik Grigorian als verbindend element in Il Trittico

Annemarie Kremer is een Violanta uit duizenden

Tekst: Peter Franken

Korngold schreef deze eenakter toen hij pas 18 jaar was en het werk werd bij de première in 1916 zeer goed ontvangen. Vier jaar later kwam het echt grote succes in de vorm van Die tote Stadt, de opera waaraan Korngolds naam voor altijd verbonden zou blijven.

De muziek van Violanta wijst nadrukkelijk vooruit naar Die tote Stadt maar er zijn beslist ook al orkestrale passages in te horen die later vooral met filmmuziek zouden worden geassocieerd. Niet een grote carrière in Wenen maar in Hollywood stond voor deze wonderboy kennelijk in de sterren geschreven.

Van de voorstellingenreeks in januari 2020 in Teatro Regio Torino werden opnamen gemaakt die door Dynamic op Blu-ray zijn uitgebracht. Kremer overtuigt als titelheldin in deze vroege Korngold.

De vocale lijnen liggen gemakkelijk in het gehoor maar zijn zo geschreven dat zelfs iemand als Annemarie Kremer die er vaak genoeg blijk van heeft gegeven de hoogte niet te duchten bij vlagen behoorlijk moet forceren. Kennelijk heeft de jonge Korngold hier iets teveel de oren laten hangen naar een werk als Elektra. In Die tote Stadt behandelt hij zijn solisten in elk geval een stuk vriendelijker.

Violanta gaat over een lover boy die vrouwen in het verderf stort in het Italië van de 17^e eeuw. Deze Alfonso is de bastaardzoon van de koning van Napels die zichzelf als het ware heeft moeten opvoeden nadat zijn moeder in het kraambed stierf.

Hij heeft een ongelukkig leven geleid en is op zoek naar ware liefde maar in de tussentijd vult hij zijn bestaan met ‘lege seks’. Violanta’s zuster Nerina die als novice in een klooster zat is door Alonso verleid waarna ze zichzelf heeft verdronken.

Tijdens het carnaval in Venetië weet Violanta de daar aanwezige Alonso weg te lokken uit een zwerm vrouwen en hem incognito een afspraak voor die avond bij haar thuis te geven. Ze haat Alonso tot in het merg en wil hem door haar man Simone laten doden. Maar tegelijkertijd vreest ze een mogelijke omslag in haar gevoelens, liefde en haat zijn beiden irrationeel en zodoende inwisselbaar als intiem contact zijn intrede doet.

En dat is precies wat er gebeurt. Alfonso vertelt zijn tranentrekkende verhaal en zij gaat door de knieën, ook al omdat haar leven als oppassende nette vrouw van een hooggeplaatste officier leeg en ongelukkig is.

Annemarie Kremer en Norman Reinhardt in ‘Reine Liebe’:

Als haar man Simone op het afgesproken teken binnenkomt om Alfonso aan het zwaard te rijgen, vangt ze de klap voor hem op. Stervend bedankt ze haar echtgenoot dat hij haar weer tot zijn vrouw heeft gemaakt, keurig en net zoals het hoort, liever dood dan geschonden. Alfonso kijkt het even aan en verwijdert zich dan stilletjes.

Pier Luigi Pizzi neemt zoals gebruikelijk niet slechts de regie maar de gehele productie voor zijn rekening. De enscenering komt overeen met de ontstaansperiode van de opera, aanvang 20^e eeuw. Fraaie kostuums en een decor met veel toneelrood waarin een brede rode sofa het kernpunt vormt.

De blik op Venetië wordt gegeven in de vorm van een grote ronde opening op het achtertoneel. Dat is tamelijk realistisch gedaan, zoals van Pizzi te verwachten, met de suggestie van langsvarende gondels.

De rol van de uiteindelijk toch bedrogen echtgenoot Simone komt voor rekening van de Duitse bariton Michael Kupfer-Radecky, verdienstelijk maar niet bijzonder. Het grote duet ‘Warum sagst du mir das?’ waarin Violanta haar plan ontvouwt en tegelijkertijd haar zorg uitspreekt dat het beoogde slachtoffer misschien al onder haar huid is gekropen, volbrengt hij met moeite. Ja, eigenlijk had Korngold hier misschien beter een tenor voor kunnen schrijven.

Die rol is echter gereserveerd voor de grote verleider met het treurige verhaal. Alfonso wordt bij vlagen erg mooi vertolkt door de Amerikaanse tenor Norman Reinhardt maar ook hij heeft z’n moeilijke momenten.

Overigens is dit een personage waar ik geen moment enige sympathie voor kon opbrengen en dat zegt vooral iets over Violanta.

Deze vrouw is moeilijk te duiden. In een interview wordt Pizzi de vraag gesteld of Freud hier een passende invalshoek kan leveren, waarop hij antwoordt ’laten we die maar niet wakker maken’. Pizzi ziet het niet zo gecompliceerd, Violanta is ongelukkig en daardoor ten minste tijdelijk vrij gemakkelijk van het door haar steeds verkozen rechte pad te brengen.

Kremer staat ongeveer een uur onafgebroken op het toneel en heeft veel te zingen. En dat doet ze uitstekend, ook met prachtig acteerwerk. Dat het hier en daar niet allemaal even mooi klinkt kunnen we haar niet euvel duiden, dat is te wijten aan de onervarenheid van de jonge componist.

Interview met Annemarie Kremer:

Annemarie Kremer: Celebrity abroad

In autumn 2012, Opera North’s production in Leeds of Bellini’s Norma won the Theatre Award for ‘Achievement in Opera’. The leading role in Christopher Alden’s widely acclaimed production, was sung by the Dutch soprano Annemarie Kremer. At the same time she was nominated for the Opera-Oscar in London and for ‘Sängerin des Jahres’ in Opernwelt for her performance of Norma. Her superb achievement was met with nothing but jubilant reviews.

Georg Hall wrote in The Guardian: “Her ample, wide-ranging voice keeps faith with Bellini’s notes, maintaining dramatic intensity via seriousness of artistic purpose and commitment.”
Anthony Lias in ‘Opera Brittania’ went a step further and asked: “Where has this Dutch soprano been hiding, why haven’t we heard of her before? And then gave the most obvious answer: “Well, presumably she’s been in the Netherlands honing her considerable talent”.

What Anthony Lias did not know is that, apart from Opera Zuid, no other Dutch opera company has been able to be of any use for Kremer. But in September 2015 she was back in the Netherlands for a short while: with the Dutch Reisopera she performed in one of her starring roles: Cio Cio San in Madama Butterfly by Puccini.

“For a long time there had been talk about me doing something with the Reisopera. First we considered Manon Lescaut, but that didn’t get off the ground. Originally, Billy Budd was planned, but due to circumstances it never took place. But I had just cancelled a production elsewhere and so I was free …

I can’t tell you how happy I am to be able to sing here again. It is really fantastic that all my friends, acquaintances and family members, who have not been able to hear me before – not everyone can go abroad so easily – can catch up now. I am really happy about that.”

The first time we spoke, she had just had a few days off which she spent in her home in the South of France, in a village of just over 5 km² in the Midi-Pyrenée and that has only 142 inhabitants.

“We don’t live in the village but outside it, on a mountain and our nearest neighbours live a few kilometres away. We have 15 hectares of land and our house is surrounded by hilly landscapes with forests and meadows. And the light is so incredibly beautiful here! A real idyll. It has been 14 years since we came here and immediately fell in love with it. I feel very happy here, but I am also a country girl originally.”

Can you tell me about the production of Butterfly?

“Do not expect Japanese folklore: the environment is not really recognisable as such. In the costumes, the Japanese aspect is still there, but without the usual parasols and fans. The designer has studied the Japanese clothing tradition: she has discovered, for example, that there was once a custom of wrapping yourself in a kind of mat to protect you from rain, wind and sun. It still has to be worked out, because I have to be able to move naturally in it, kneel and gesticulate. So far I have only seen pictures of the designs, but I was very impressed with them.

We all have a good time with Laurence Dale, our director. He stands for a personable direction and that’s what we as a cast also want. And I have every confidence in him and our cast.

My Pinkerton, Eric Fennell, is almost the prototype of a Pinkerton. He is American and he is good looking, a young girl may very well fall in love with him. The role of Suzuki is also perfectly cast. She is sung by Qiu Lin Zhang, a Chinese soprano with a very big voice. She is a bit older, which makes it credible that she is not only my confidante, but also my protector. And our voices sound wonderful together, a true symbiosis!

Butterfly is a role that suits me very well. I have sung her so many times that you can safely say that I have made her my own. She is a very strong person with an enormous capacity to love. She always stands her ground, no matter what the production. You can’t destroy her. No matter how often you sing the role, the emotions just keep rising. You have to dose them, because you can’t sing with a throat full of tears. A director once said to me: you have to fight the emotions and you can show that fight, but it’s the audience that has to be moved and cry in the end, not you.”

Trailer of the production:

Annemarie Kremer is known for her interpretations of veristic roles. Does she have a special connection with Verismo?

“I approach an opera character not from Bel Canto or Verismo but simply as a human being. I play all my roles in a very personal and physical manner; nothing must stand between me and the character. I love logic. I approach each role meticulously in terms of how the emotions are distributed, which may be five different emotions within a phrase of only two minutes. If you play the emotions one after the other, they will become clear to the audience, instead of it all being a jumble of a lot of feelings.
I felt that very strongly with Norma at Opera North. I had sung the opera before and the role was already well placed in my body and my throat, so I did not have to pay so very much attention to the coloraturas etc.. Now I could afford to concentrate on my acting even more..”

“I was lucky to work with Christopher Alden, a truly great director. I still have lovely memories of Norma and you could say that Opera North is my favourite opera house. They are like a family, you are supported on all sides. So I’m really looking forward to seeing them again: soon I will be singing Maddalena in Andrea Chénier.

Communication between director and singer is crucial to me. I can be very easy and accommodating when I trust a director, but I also set clear boundaries. Loyalty to the score and the libretto and logic are a requirement for me. Moreover, I refuse (explicit) violence, especially if it is not necessary. It’s bad enough that it happens, you don’t have to show it on the stage!”

Her role debut in the title role of Richard Strauss’s Salome in 2011 at the Volksoper in Vienna, a role she subsequently sang (and still sings) repeatedly all over the world, became a real sensation. GB Opera.it Magazine: “Ovation for the beautiful, talented and sensual Annemarie Kremer. Singled out by critics as the young new Dutch diva, La Kremer immediately shows absolute mastery of the scene and the musical score.”

Annemarie Kremer performing “Schlussgesang” in Salome. Volksoper Wien. 30-09-2013

What is your connection with Strauss?

“I soon found out that Richard Strauss is totally my composer, as sensitive and organic as he composed for the voice. This was already the case when I used to sing his songs and now I felt as if he wrote Salome especially for me!”

What are her future plans? Wagner perhaps?

“I have been offered Isolde a few times and I would like to do it, but certainly not now, I would prefer to wait a few more years. In October I will sing Senta in ‘Der Fliegende Holländer’, in Rio de Janeiro. It is an educational project in which children from disadvantaged neighbourhoods will be involved.

In January 2020, it was time:

“In May 2013 an enormous challenge awaits me: I will sing Ursula in ‘Mathis der Maler’ by Hindemith at the Semper Oper in Dresden.”

“And in the 2016/17 season, in Buenos Aires, I am going to sing Marie/Mariette in Korngold’s ‘Die Tote Stadt’. And there is more Korngold to come”

Annemarie Kremer sings “Ich ging zu Ihm” (Das Wunder der Heliane) in Vienna 2017

“One of my first conscious, deeply emotional musical experiences was when I was nine years old. I was with my mother in Zelazowa Wola, Frédéric Chopin’s birthplace, and on a bright Sunday morning I enjoyed the most beautiful nocturnes, waltzes and sonatas played live through the open garden doors of his birth house. It was as if he was personally playing just for us. Through time, passion, melancholy, but also the joy of life – I was totally overwhelmed! Immediately after returning home, I was allowed to take piano lessons and I studied diligently in the following years, with the intention of making the piano my profession.

Things turned out differently when, at the age of 17, I discovered my natural operatic voice. It was suddenly very clear to me that with this voice I would be able to express all of my passion, melancholy and joy of life. My piano studies have provided me with a very solid foundation which will serve for est of my musical life. It’s a pity that Chopin, who, next to the piano especially loved the soprano voice, never felt compelled to compose an opera. I would have loved to sing one of his heroines! “

More Annemarie Kremer::

Violanta
Annemarie Kremer: beroemdheid in het buitenland
Annemarie Kremer voltrekt Helianes Wunder
The miracle that is Annemarie Kremer’s ‘Heliane ‘
De verbindende kracht van de muziek: Reisopera brengt Ariadne auf Naxos met topcast

The miracle that is Annemarie Kremer’s ‘Heliane ‘

What do you do when laughter is not allowed in your country and love is punishable by death? Where everything, absolutely everything that gives colour to life, is banned? And what do you do when one day a Stranger appears who teaches the people what joy is, and for this the Ruler of the land (who also happens to be your hated husband) condemns him to death? You visit that man in his cell and then you discover the most beautiful and the most important thing: love?! You are caught, the death penalty follows, but if you are really innocent then a miracle has to happen. And it does happen!, after which you and The Stranger go to heaven together.

Das Wunder der Heliane was Korngold’s fourth opera and it was undoubtedly his most ambitious project. The libretto may seem a little bizarre, but you have to look at it through the eyes of the ‘zeitgeist’ of the time. The mysterious, the unearthly, the supernatural, the divine, the exaggerated emotions, the decadence and the undisguised eroticism… all this can be seen in many works of art of the time. Also the spirit of sacrifice and the notion that love conquers all: if not now, then in the hereafter. And the bright colours with lots of gold. The score also represents all this..

The premiere of ‘Heliane’ took place in Hamburg in 1927 and it was repeated three weeks later in Vienna. Heliane was sung by Lotte Lehmann and the role of The Stranger by Jan Kiepura, a lyric tenor.
According to Brendan Carroll, the Korngold biographer and connoisseur, the aria ‘Ich ging zu Ihm’ is the “musical expression of sexual ecstasy, comparable only to similar passages in Tristan und Isolde.

Below: Lotte Lehmann sings ‘Ich ging zu Ihm’

The role of Heliane, the only character in the opera who has a name, is a real tour de force, especially as she has to be on stage almost during the entire opera. The role calls for a strong dramatic soprano with a dominant lyricism in her voice. Leave that to Annemarie Kremer! Her soprano is dark, her height impeccable and her sensuality evident. Add to that her brilliant understanding of the text: from the very first note she manages to ‘grab’ you and make you fall in love with her (and her character!). No doubt about it: Kremer is the born interpreter for the fin de siècle repertoire.

Annemarie Kremer in ‘Ich ging zu Ihm’:

Unfortunately Ian Storey (The Stranger) is not on the same level. All the notes are there, but the feeling of listening to something special is missing. His voice is too Wagnerian and too little Puccini. Something that this role absolutely needs. It is true that the sound must be big, but his voice lacks the sweet tones, the beautiful and seductive sounds.
Do you remember who was the first interpreter of that role? Well, yes, that is what is needed here.

Aris Argiris, on the other hand, is a magnificent Ruler. His very impressive baritone sounds are authoritarian and he knows how to convey his overpowering jealousy. He is truly wonderful.

Katerina Hebelková is a very good messenger and the minor roles are also well performed. The orchestra occasionally sounds too loud and sometimes I think the balance is off. Could it be the recording?

Puccini about Korngold: “He has so much talent that he can easily give us half and still keep enough for himself.” And that’s true. Hurry to the shops and bring ‘Heliane’ into your home. You will not regret it.

Trailer of the recording:

Erich Wolfgang Korngold
Das Wunder der Heliane
Annemarie Kremer, Ian Storey, Aris Argiris, Katerina Hebelková and others.
Opernchor und Extrachor of the Theater Freiburg
Philharmonisches Orchester Freiburg conducted by Fabrice Bollon
Naxos 866041

Annemarie Kremer: beroemdheid in het buitenland

In het najaar 2012 heeft de productie van Norma van Bellini door het Opera North in Leeds de Theatre Award voor ‘Achievement in Opera’ gewonnen. De hoofdrol in de alom geprezen productie van Christopher Alden werd gezongen door de Nederlandse sopraan, Annemarie Kremer. Gelijktijdig werd ze voor haar Norma-vertolking genomineerd voor de Opera-Oscar in Londen en voor ”Sängerin des Jahres’ in Opernwelt. Haar geweldige prestatie werd op alleen maar jubelende kritieken onthaald.

Georg Hall schreef in The Guardian: “Her ample, wide-ranging voice keeps faith with Bellini’s notes, maintaining dramatic intensity via seriousness of artistic purpose and commitment.”

Anthony Lias in ‘Opera Brittania’ ging nog een stapje verder en vroeg zich af : “Where has this Dutch soprano been hiding, why haven’t we heard of her before? Om zich daarna het meest voor de hand liggende antwoord te geven: “Well, presumably she’s been in the Netherlands honing her considerable talent”.

Wat Anthony Lias niet wist is dat er, behalve Opera Zuid, geen ander Nederlands operagezelschap iets voor Kremer heeft weten te betekenen. Maar in september 2015 was zij even in Nederland terug: bij de jarige Nederlandse Reisopera trad zij op in één van haar glansrollen: Cio Cio San in Madama Butterfly van Puccini.

Er was al een lange tijd sprake van dat ik iets bij de Reisopera ging doen. Eerst werd er van Manon Lescaut gesproken, maar dat kwam niet van de grond. Oorspronkelijk werd Billy Budd gepland, maar door omstandigheden kon het niet doorgaan. En ik had ook net een gecancelde productie en dus vrij …

”Ik kan je niet vertellen hoe blij ik ben om hier weer eens te mogen zingen. Het is werkelijk fantastisch dat al mijn vrienden, kennissen en familieleden die mij niet eerder hebben kunnen horen – niet iedereen kan zo makkelijk naar het buitenland – nu hun schade kunnen inhalen. Daar ben ik oprecht blij mee.”

De eerste keer dat wij elkaar spreken had zij net een paar dagen vrij die zij in haar huis in Zuid-Frankrijk doorbracht, in een dorpje van iets meer dan 5 km² in de Midi-Pyrenée die maar 142 inwoners telt.

”Wij wonen niet in het dorp maar erbuiten, op een berg en de dichtstbijzijnde buren wonen een paar kilometer verderop. Wij hebben 15 hectare eigen grond en ons huis is omringd door een glooiend landschap met bossen en weiden. En het licht is hier zo ontzettend mooi! Een echte idylle. Het is inmiddels 14 jaar geleden dat wij hier kwamen en er onmiddellijk op verliefd werden. Ik voel mij hier heel gelukkig, maar ik ben ook een meisje van het land.”

Kan je mij iets over de productie van Butterfly vertellen?

” Verwacht geen Japanse folklore: de omgeving is niet echt als zodanig te herkennen. In de kostuums komt het Japanse een beetje terug, maar zonder de geijkte parasolletjes en waaiers. De ontwerpster heeft zich in de Japanse kledingtraditie verdiept: zo heeft zij ontdekt dat er ooit een gewoonte bestond om je in een soort matten te omwikkelen en zo je tegen regen, wind en zon te beschermen. Het moet nog uitgewerkt worden, want ik moet mij er natuurlijk in kunnen bewegen, kunnen knielen en gebaren maken. Vooralsnog heb ik alleen plaatjes van de ontwerpen gezien, maar ik was er zeer onder de indruk.”

Allemaal hebben we een goede tijd met Laurence Dale, onze regisseur. Hij staat personenregie voor en dat willen wij als cast ook graag. En ik heb alle vertrouwen in hem en onze cast.”

Mijn Pinkerton, Eric Fennell is bijna het prototype van een Pinkerton. Hij is Amerikaans en hij ziet er goed uit, daar kan je als jong meisje zeer zeker verliefd op worden. Ook de rol van Suzuki is perfect bezet. Zij wordt gezongen door Qiu Lin Zhang, een Chinese sopraan met een zeer grote stem. Zij is wat ouder waardoor het geloofwaardig wordt dat ze niet alleen mijn vertrouwelinge is, maar ook mijn beschermer. En onze stemmen klinken prachtig samen, een ware symbiose!

” Butterfly is een rol die zeer dicht bij mij staat. Ik heb haar zo vaak gezongen dat je gerust kunt stellen dat ik mij haar volledig eigen heb gemaakt. Zij is een zeer sterk persoon met een enorm vermogen tot liefhebben. Zij blijft altijd overeind, ongeacht de productie. Haar maak je niet kapot. Hoe vaak je de rol ook zingt: de emoties blijven vanzelf ontstaan. Je moet het wel doseren want met je keel vol tranen kan je niet zingen. Een regisseur zei ooit tegen mij: je moet tegen de emoties vechten en dat gevecht mag je wel laten zien, maar het is het publiek dat uiteindelijk ontroerd moet raken en huilen, niet jij.”

Trailer van de productie:

Annemarie Kremer staat bekend om haar vertolkingen van veristische rollen. Heeft zij daar een speciale binding mee

“Ik benader een operapersonage niet vanuit het belcanto of verismo maar gewoon als mens. Al mijn rollen speel ik op een zeer persoonlijke en lijfelijke manier, er moet niets tussen mij en het personage staan. Ik houd ontzettend veel van logica. Iedere rol benader ik minitieus op hoe de emoties verdeeld zijn, dat kunnen vijf verschillende emoties zijn binnen een frase van bij voorbeeld maar twee minuten: nu voel ik dit en daarna dat. Als je de emoties na elkaar speelt worden ze duidelijker voor het publiek, ipv een brei van emoties.

Dat had ik sterk met Norma bij Opera North. Ik had de opera al eerder heb gezongen waardoor de rol al goed in mijn strot zat en dus hoefde ik nu niet alleen, bij wijze van spreken, op de coloraturen te letten, nu kon ik het me permitteren mij nog véél méér op het acteren concentreren. Ik had het geluk gehad dat ik met Christopher Alden kon werken, een waarlijk geweldige regisseur. Aan Norma heb ik mijn mooiste herinneringen overgehouden en je kan stellen dat Opera North mijn geliefde operahuis is. Ze zijn net een familie, je wordt aan alle kanten ondersteund. Ik verheug mij dan ook enorm op een weerzien: binnenkort ga ik er Maddalena in Andrea Chénier zingen.”

“Communicatie tussen regisseur en zanger vind ik cruciaal. Ik kan heel makkelijk en meegaand zijn als ik een regisseur vertrouw, maar stel ook wel duidelijke grenzen. Trouw aan de partituur en het libretto en de logica zijn voor mij een vereiste. Bovendien weiger ikhet (expliciete) geweld, zeker als het niet noodzakelijk is. Het is al erg genoeg dat het gebeurt, je hoeft het niet nog eens op het toneel laten zien!”

Haar roldebuut in de titelrol van Salome van Richard Strauss in 2011 in de Volksoper van Wenen, een rol die zij daarna herhaaldelijk zong (en nog steeds zingt) overal in de wereld werd een ware sensatie. GB Opera.it Magazine: “Ovation for the beautiful, talented and sensual Annemarie Kremer. Singled out by critics as the young new Dutch diva. La Kremer immediately shows absolute mastery of the scene and the musical score.”

Wat heb je met Strauss?

“Al snel kwam ik erachter dat Richard Strauss helemaal mijn componist is, zo invoelend en organisch als hij voor de stem heeft gecomponeerd. Dat was al zo toen ik vroeger zijn liederen zong en nu had ik het gevoel alsof hij Salome speciaal voor mij heeft geschreven!”

Wat zijn haar toekomstplannen? Wagner wellicht?

“Isolde is mij al een paar keer aangeboden en die wil ik ook graag doen, maar zeer zeker nog niet nu, daar wil ik nog een paar jaar mee wachten. In oktober ga ik wel Senta in ‘Der Fliegende Holländer’ zingen, in Rio de Janeiro. Het betreft een educatief project waar kinderen uit achterstandswijken bij betrokken zullen zijn.”

In January 2020 was het zo ver:

” In mei 2013 wacht mij een enorme uitdaging: ik zing Ursula in ‘Mathis der Maler’ van Hindemith aan de Semper Oper in Dresden.”

En in het seizoen 2016/17 zing ik in Buenos Aires Marie/Mariette in Korngold’s ‘Die Tote Stadt’

Opname uit 2017 in Wenen:

“Eén van mijn eerste bewuste, diep emotionele, muzikale ervaringen beleefde ik op mijn negende. Ik was toen met mijn moeder in Zelazowa Wola, het geboortedorp van Frédéric Chopin en mocht daar op een stralende zondagmorgen genieten van de mooiste nocturnes, walsen en sonates live gespeeld door de open tuindeuren van zijn geboortehuis. Het was alsof hij ons persoonlijk door de tijd heen toespeelde, die passie, die melancholie, maar ook die levensvreugde ik was compleet gegrepen! Meteen na thuiskomst mocht ik pianolessen nemen en studeerde in de jaren daarna vlijtig met de bedoeling om er mijn beroep van te maken en net zo te kunnen spelen.

Het is iets anders gelopen, want toen ik, als 17 jarige mijn natuurlijke opera-stemgeluid ontdekte was het ineens overduidelijk dat ik juist daarin al mijn passie, melancholie en levensvreugde kwijt zou kunnen en ik met de piano vooral een heel solide basis had gelegd voor mijn verdere muzikale leven. Jammer dat Chopin, die naast van de piano vooral van de sopraanstem hield, zich nooit geroepen heeft gevoeld een opera te componeren, ik had graag één van zijn heldinnen gezongen!

Das Wunder der Annemarie Kremers ‘Heliane’

Wat doe je als er in je land niet gelachen mag worden en op de liefde de doodstraf staat? Als er alles, maar dan ook alles wat kleur geeft aan het leven wordt verbannen? En wat doe je als er op een dag een Vreemdeling opduikt die de mensen leert wat vreugde is en daar voor door de Heerser van het land (die toevallig ook je gehate echtgenoot is) ter dood wordt veroordeeld? Je zoekt die man in zijn cel op en dan ontdek je het mooiste en het belangrijkste: de liefde? Jullie worden betrapt, de doodstraf volgt, maar als je echt onschuldig was dan moet er een wonder gebeuren. En dat gebeurt, waarna jij samen met De Vreemdeling ten hemel vaart.

Das Wunder der Heliane was de vierde opera van Korngold en het was ongetwijfeld zijn meest ambitieuze project. Het libretto lijkt wellicht een beetje bizar, maar je moet het door de ogen van de toenmalige ‘tijdgeest’ bekijken. Het mysterieuze, onaardse, buitennatuurlijke, het goddelijke, de uitvergrote emoties, de decadentie en de onverholen erotiek… dat zie je in veel kunstwerken uit die tijd. Ook de opofferingsgezindheid en het motto dat liefde alles overwint: zo niet nu, dan in het hiernamaals. Alsook de felle kleuren met veel goud. Ook in de notenschrift.

Lotte Lehmann en Jan Kiepura

De première van ‘Heliane’ vond plaats in 1927 in Hamburg en werd maar liefst drie weken later in Wenen herhaald. Heliane werd gezongen door Lotte Lehmann en de rol van De Vreemdeling door Jan Kiepura, een _lyrische_ tenor.

Volgens Brendan Carroll, dé Korngold-biograaf en kenner is de aria ‘Ich ging zu Ihm’ de “muzikale uitdrukking van de seksuele extase, alleen te vergelijken met de soortgelijke passages uit Tristan und Isolde.

Hieronder: Lotte Lehmann zingt ‘Ich ging zu Ihm’

De rol van Heliane, de enige personage in de opera die een naam heeft is een echte tour de force, zeker omdat ze zowat de hele opera aanwezig moet zijn. De rol vraagt om een sterke dramatische sopraan met een overheersende lyriek in haar stem. Laat dat maar aan Annemarie Kremer over! Haar sopraan is donkergekleurd, haar hoogte onberispelijk en haar sensualiteit evident. Tel daarbij het schitterende tekstbegrip: vanaf de eerste noot weet ze je te ‘pakken’ en verliefd op haar (én haar personage!) te laten worden. Geen twijfel mogelijk: Kremer is de geboren vertolkster voor het fin de siècle repertoire.

Annemarie Kremer in ‘Ich ging zu Ihm’:

Helaas haalt Ian Storey (De Vreemdeling) haar niveau niet. Alle noten zijn er, maar het gevoel om naar iets bijzonders te luisteren ontbreekt. Daarvoor is zijn stem te Wagneriaans en te weinig Pucciniaans. Iets wat die rol absoluut nodig heb. Het is wel waar dat je stem groot moet zijn, maar er ontbreekt hem aan de zoete tonen, aan de mooie en verleidelijke klanken.Weet u nog wie de eerste vertolker van die rol was? Juist, ja.

Aris Argiris daarentegen is een schitterende Heerser. Zijn zeer indrukwekkende bariton klinkt autoritair en hij weet zijn allesoverheersende jaloezie goed over te brengen. Prachtig.

Katerina Hebelková is een zeer goede bode en ook de kleine rollen zijn goed ingevuld. Het orkest klinkt af en toe te hard en soms denk ik dat de balans ergens niet klopt. Zal het aan de opname liggen?

Puccini over Korngold: “Hij heeft zoveel talent dat hij ons gemakkelijk de helft kan geven en toch genoeg voor zichzelf kan behouden.” En dat is waar. Snel naar de winkels en haal ‘Heliane’ thuis. Daar zult u geen spijt van hebben.

Trailer van de opname:

Erich Wolfgang Korngold
Das Wunder der Heliane
Annemarie Kremer, Ian Storey, Aris Argiris, Katerina Hebelková e.a.
Opernchor und Extrachor of the Theater Freiburg
Philharmonisches Orchester Freiburg olv Fabrice Bollon
Naxos 8660410-12

Festival Classique: van stad naar kust

Negen jaar lang huisde het Festival Classique in de Haagse binnenstad en de Hofvijver. Zijn tiende jubileum gaat het festival vieren in Scheveningen. Met meer dan honderd voorstellingen en concerten wordt het tien dagen lang feest op de Pier, aan de boulevard en in de haven. Én in het Kurhaus, waar op 17 en 18 juni de voorstelling “Opera by the Sea” plaats gaat vinden.

Het is een meer dan heugelijk nieuws dat het Kurhaus weer wordt gebruikt voor muziek. Ooit was het Kurhaus dé plek voor concerten, waar veel beroemde kunstenaars en artiesten aan deel namen.

Wat dacht u van Vladimir Horowitz, Yehudi Menuhin, Maria Callas of Marlene Dietrich? Of het eerste optreden van de Rolling Stones in Nederland? Het was een concertzaal, waar de zomerconcerten van het Residentie Orkest plaatsvonden.

Nu komt het Residentie Orkest er terug, waar ze onder leiding van Antony Hermus de solisten Annemarie Kremer, Eric Laponte en Bastiaan Everink in operafragmenten Wagner, Bizet, Puccini, Britten en Bridge gaan begeleiden.

Een paar vragen aan de dirigent en de sopraan over hun collega’s, het festival en hun toekomstplannen

ANTONY HERMUS

“Bastiaan Everink ken ik goed. Met hem heb ik nu drie keer gewerkt: bij het concert van het Nederlands Concertkoor en het NedPho vorig jaar mei, waar we de Anne Frank Cantate van Hans Cox uitvoerden. Ook bij het Veerhavenconcert van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. En laatst in februari in Enschede, waar we Wagner hebben gespeeld.

Met Eric Laporte heb ik een aantal keer gewerkt, o.a. in een productie van de Parelvissers in Dessau.

Met Annemarie heb ik nog nooit gewerkt, maar we willen al zo lang iets samen doen, dat dit natuurlijk een perfecte gelegenheid was!”

Hoe zit het met het programma? Wagner en Puccini hebben voor jou geen geheimen meer, denk ik, maar hoe is het met Britten en Bridge?

“Het programma is samengesteld door Annemarie Goedvolk, natuurlijk in nauw overleg met mij en de solisten. Britten heb ik al eerder gedirigeerd, Bridge nog niet. Beiden hebben geraffineerde instrumentaties die zeer precies tot klinken moeten worden gebracht! Het wordt een uitdaging waar ik mij enorm op verheug!”

“En tja, mijn plannen… Ik ben momenteel in Göteborg bezig met Macbeth, heb net aan de Komische Oper De Vampyr van Marschner gedaan, volgend jaar doe ik het Sluwe Vosje in Strasbourg. Verder ben ik volgend seizoen natuurlijk veel in Groningen bij het Noord Nederlands Orkest – o.a. Mahler 5, Mahler 1, Petrouchka, La mer. Ik doe volgend jaar ook Mahler 6 met het NJO, ga naar de BBC Philharmonic in Manchester, Orchestre de la Suisse Romande (2e x), Philharmonia London (3e x). Genoeg te doen dus!”

http://antonyhermus.com/