Daniel_Hope

“Ich möcht so gern nach Haus!”: Anne Sofie von Otter sings songs by ‘Theresienstadt composers

The songs Anne Sofie von Otter, assisted by baritone Christian Gerhaher, sings on the CD Terezín – Theresienstadt, released in 2008 on Deutsche Gramophon (DG 4776546), belong to a variety of music genres. They have one thing in common: all of them were composed in the Terezín concentration camp and their creators who were deported there were later murdered in Auschwitz.

The initiative came from von Otter herself: for the Holocaust commemoration in Stockholm she collected a wide selection of the ‘Terezín songs’ and compiled a recital of them.  This programme was then recorded for CD, ” because we must never forget. “

ILse Weber

It is a CD you really need to listen to from start to finish even though many of the songs come from the lighter genre. Most moving are the songs by Ilse Weber.

Try to keep a dry eye when listening to ‘Wiegala,’ the lullaby that Weber sang to the children in the gas chambers.

Or the terrifying words “I want to go home so badly” from Weber’s “Ich wandre durch Theresienstadt.”

Erwin Schulhoff

The beautiful violin solo sonata by Erwin Schulhoff does not really belong here, Schulhoff has never been to Terezín. He was arrested in Prague on 23 June 1941 and deported to the Würzburg concentration camp, where he died of tuberculosis in 1942. You can hear that Daniel Hope has been devoted to Schulhoff’s music for many years, as he interprets the work in an inimitable way.

Below Daniel Hope plays ‘Andante Cantabile’, the second movement of Schulhoff’s sonata. It is a recording from the CD ‘Forbidden Music’, released by Nimbus:

 

Ilse Weber, Hans Krása, Viktor Ullmann, Pavel Haas, Karel Svenk, Erwin Schulhoff
Terezín – Theresienstadt
Anne Sofie von Otter (mezzo-soprano), Christian Gerhaher (baritone), Daniel Hope (violin), Bengt Forsberg (piano), Bebe Risengf (accordion, guitar and double bass) and others.

Translated with www.DeepL.com/Translator

“Ich möcht so gern nach Haus!”: Anne Sofie von Otter zingt liederen van ‘Theresienstadt componisten’

terezin-von otter

De liederen die Anne Sofie von Otter, bijgestaan door de bariton Christian Gerhaher zingt op de in 2008 op Deutsche Gramophon (DG 4776546) uitgekomen cd Terezín – Theresienstadt behoren tot verschillende muziekgenres. Één ding hebben ze echter gemeen: alle werden ze gecomponeerd in het concentratiekamp Terezín en hun daar naartoe gedeporteerde scheppers werden later in Auschwitz vermoord.

Het initiatief kwam van von Otter zelf: voor de Holocaustherdenking in Stockholm heeft ze een ruime selectie van de ‘Terezín-liederen’ verzameld en daar een recital van samengesteld.  Dit programma werd vervolgens op cd vastgelegd, “opdat we het nooit vergeten”.

terezin ilse weber

Ilse Weber

Het is geen cd om tussendoor te draaien, al zijn veel van de liederen afkomstig van het lichtere genre. Het meest ontroerend vind ik de liederen van Ilse Weber.

terezin wiegala

Probeer het maar droog te houden bij ‘Wiegala’, het slaapliedje dat Weber de kinderen toezong tot in de gaskamers. Of bij de huiveringwekkende woorden “ ik wil zo graag naar huis”, afkomstig uit Webers ‘Ich wandre durch Theresienstadt”.

Hieronder ‘Wiegala’ van Ilse Weber, gezongen door Anne Sofie von Otter:

terezin schulhoff

Erwin Schulhoff

De prachtige vioolsolosonate van Erwin Schulhoff hoort hier eigenlijk niet thuis, Schulhoff is nooit in Terezín geweest. Hij werd op 23 juni 1941 in Praag opgepakt en naar het concentratiekamp Würzburg gedeporteerd, waar hij in 1942 overleed aan tuberculose. Dat Daniel Hope al jarenlang aan muziek van Schulhoff  is verknocht dat hoor je, hij vertolkt het werk op een onnavolgbare manier.

Hieronder speelt Daniel Hope ‘Andante Cantabile’, tweede deel van de sonate van Schulhoff. Het is een opname van de cd ‘Forbidden Music’, uitgebracht door Nimbus:


Ilse Weber, Hans Krása, Viktor Ullmann, Pavel Haas, Karel Svenk, Erwin Schulhoff
Terezín – Theresienstadt
Anne Sofie von Otter (mezzosopraan), Christian Gerhaher (bariton), Daniel Hope (viool), Bengt Forsberg (piano), Bebe Risengf (accordeon, gitaar en contrabas) e.a.

Das Lied von Terezín & Requiem Ebraico

Rudolf Karel, een ‘Theresienstadt componist’ die vrijwel niemand kent

PAVEL HAAS door het Kocian Quartet

Entartete Musik, Teresienstadt en Channel Classics

ERWIN SCHULHOFF strijkkwartetten door ALMA QUARTET

NOTTURNO: Thomas Hampson zingt liederen van Richard STRAUSS

Strauss Hampson

In 2014 was Richard Strauss “jarig”. Het was te merken in de aanwas van cd’s rond het oeuvre van de componist uit München. Ook de bariton Thomas Hamson heeft toen een cd met een selectie van zijn liederen uitgebracht.

Ik heb niets tegen herdenken, ook al gaat het om de overbekende componisten. Integendeel, het levert namelijk soms echte verrassingen op: zo kan een onbekende of verloren gewaande compositie (her)ontdekt worden, maar ook werken die amper nog worden uitgevoerd beleven zo hun herkansing.

Ik ben dol op liederen van Richard Strauss en ik houd van Thomas Hampson. Kan er dan nog iets misgaan? Zeker, als de cd ook een echte  “Hampson touch” heeft meegekregen? De zanger heeft de liederen namelijk zelf gekozen en ze chronologisch gerangschikt; dat alles vergezeld met een persoonlijke noot in het cd-boekje.

Dat ik niet echt enthousiast over het resultaat ben geworden ligt aan Hampsons (voor mij te) gecultiveerde manier van zingen, waardoor alles zeer fraai klinkt, maar de emotie wordt onderbelicht. Dat gecultiveerde wreekt zich in de algehele beleving: op den duur wordt het een beetje eentonig.

Alleen in ‘Ach weh mir unglückhaften Mann’ trekt Hampson alle registers open, waarin hij meer dan geholpen wordt door Wolfram Riegel. Diens begeleiding is zo buitengewoon congeniaal dat men eigenlijk niet meer van een begeleider mag spreken maar meer van een ‘sparringpartner”.

Ook ‘Nottturno’ – een zwaarmoedig lied naar de tekst van Richard Dehmel – prachtig op viool begeleid door Daniel Hope, maakt veel goed. Ik kende het lied alleen maar met orkestbegeleiding, Hampson zong het in Salzburg in 2012. Zijn interpretatie is nadrukkelijker geworden, wat ook aan de begeleiding kan liggen. Het lied, dat al “minimaal” was maakt nu een nog minimalistischer en haast atonale indruk.

Thomas Hampson zingt ‚Notturno‘ in Salzburg:

Al met al: net geen top, maar wel van harte aanbevolen!


Notturno
Lieder von Richard Strauss
Thomas Hampson, bariton; Wolfram Riegel, piano; Daniel Hope, viool
DG 4792943

Meer recitals door Thomas Hampson:
TIDES OF LIFE
THOMAS HAMPSON & MACIEJ PIKULSKI: Serenade

MAHLER, SCHUMANN, BRAHMS: pianokwartetten

 hope

Ik houd zielsveel van Brahms. Uren kan ik naar zijn vioolconcert en zijn pianoconcerten luisteren. En voor zijn derde en vierde symfonie mag je mij midden in de nacht wakker maken.

Maar het meeste houd ik van zijn kamermuziek: ik kan mij het leven zonder zijn sextetten en zijn klarinetkwintet gewoon niet voorstellen. Dat geldt ook zijn pianokwartet. Ernaar luisteren voelt alsof God zelf mij op mijn voorhoofd kust en zegt: het is gewoon mooi. Geniet er van, want daar heb ik muziek voor gecreëerd. Wat kan ik dan anders doen dan gehoorzamen en luisteren?

Iets anders is het gesteld met het wat grilliger verlopende kwartet van Schumann want door de boven de strijkers uitstekende dominante pianopartij voelt het werk prozaïscher aan. Een ideale buffer aldus tussen de Brahms, die nog komen moet en de er aan voorafgaande zielsknijpende sentimentaliteit van Mahler.

De aan Menachem Pressler opgedragen opname van Daniel Hope en zijn vrienden is zonder meer prachtig. De violist is een echte aanvoerder die zijn maatjes goed in bedwang houdt maar het samenspel nergens uit het oog verliest.

Dat ik niet overenthousiast ben ligt een beetje aan de pianiste, die – hoe geweldig ik haar spel ook niet vind – een beetje achterblijft bij haar collega’s. Desondanks een echte hebbeding.


GUSTAV MAHLER, ROBERT SCHUMANN, JOHANNES BRAHMS,
Piano Quartets
Daniel Hope, Paul Neubaurer, David Finckel, Wu Han
DG 4794609 • 75’

Daniel Hope – Tribute to Menuhin
hope

Het grootste probleem met dat soort compilaties is dat je ze niet fatsoenlijk kan ordenen. Niet in je cd-kast, maar ook niet in je hoofd. 

Heb je net van een heerlijk vrolijke, zo fris als de ontluikende lente Mendelssohn genoten, kom je in de zwoele, naar nacht, zware parfum en myrthe ruikende klanken van El-Khoury (naast de 44 Duos voor twee violen van Bartók voor mij een absolute favoriet op deze cd!) terecht. 

Bechara El-Khoury over zijn vioolconcert:

De daarop volgende Duet van Steve Reich maakt korte metten met je dromen, zeker als je geen minimal music liefhebber bent. 

Je vlucht de kast op, tracht Vivaldi te overleven en pas bij Henze durf je – voorzichtig – naar beneden te komen. Om dan te realiseren dat je net de daadwerkelijk engelachtige stem van Chen Reiss in The Song of the Angel van Tavener hebt gemist.

Een ratjetoe, aldus. Een leuke, dat wel, maar niet meer dan dat. Jammer, want de uitvoeringen zijn – allemaal – meer dan voortreffelijk. Daar kan ik, van een ieder afzonderlijk en van allemaal samen bijzonder van smullen. Het meest van de prachtige vioolklank van Daniel Hope zelf, die met deze cd een eerbetoon wilde brengen aan Yehudi Menuhin: zijn leraar, ontdekker en warme vriend van de familie.


MY TRIBUTE TO YEHUDI MENUHIN
Mendelssohn, Vivaldi, Elgar, Henze, Ravel e.a.
Daniel Hope (viool), mmv Daniel Lozakovitsj (viool), Christiane Starke (cello), Jacques Ammon (piano), Avi Avital (mandoline), Chen Reiss (sopraan); Kammerorchester Basel olv Daniel Hope
DG 4795305