EMI (now Warner) recorded the opera in Paris in 1991. The conductor was Myung-Whun Chung and there is the rub: he does not really know the opera. But he was not the only culprit! Someone came up with the unfortunate idea of having Dalila sung by Waltraud Meier. Forget it.
The other studio recording, this time on DVD (DG 0730599), also has a Dalila that just doesn’t work for me: Olga Borodina. It was recorded at the Metropolitan Opera in 1998. I was there and didn’t like it – and I still don’t like it.
But, I’ll go for the San Francisco recording every time! It was directed by Nicolas Joel and Dalila was sung by the really sexy Shirley Verrett (Arthaus Video 100 202)
Beverly Sills, de Amerikaanse ‘coloratuurkoningin’ heeft in Europa nooit de status van haar collega’s Callas en Sutherland gehad. Sterker: veel mensen wisten van haar bestaan niet eens af. De reden daarvoor? Gebrek aan een exclusief contract met een belangrijke firma. En: zij reisde niet. Als moeder van twee zwaar gehandicapte kinderen wilde ze zo veel mogelijk bij haar kinderen zijn.
Beverly Sills (25 mei 1929 – 2 juli 2007), werd geboren in Brooklyn als Belle Miriam Silverman. Haar ouders waren Joodse immigranten uit Odessa en Boekarest. Als kind sprak ze Jiddisch, Russisch, Roemeens, Frans en Engels.
Hoewel ze een enorm repertoire had die van Händel en Mozart tot Puccini, Massenet en Verdi reikte, was ze vooral bekend om haar vertolkingen in coloratuursopraanrollen. Haar stralende hoge D’s en E-flats klonken schijnbaar moeiteloos en vanzelfsprekend.
Het meest werd zij geassocieerd met de opera’s van Donizetti: Lucia di Lammermoor, La fille du régiment en de drie ‘Tudor-koninginnen’. Haar Elisabetta in Roberto Devereux is gewoon de beste ooit.
Maar ook haar Manon en Thaïs (Massenet) zijn onvergetelijk, net als haar Violetta (La Traviata) en alle drie de vrouwenrollen in Les contes d’Hoffmann van Offenbach. Ja, ze zong ze alle drie op een avond.
Op driejarige leeftijd won Sills een ‘Miss Beautiful Baby’ wedstrijd, waarin ze ‘The Wedding of Jack and Jill’ zong. Vanaf haar vierde trad ze professioneel op in het zaterdagochtend radioprogramma ‘Rainbow House’ onder de naam Bubbles Silverman.
Toen ze zeven jaar oud was begon ze met zanglessen bij Estelle Liebling, die haar enige zanglerares bleef. Een jaar later zong ze in de korte film Uncle Solves It (gefilmd in augustus 1937, uitgebracht in juni 1938 door Educational Pictures), tegen die tijd had ze haar artiestennaam aangenomen, Beverly Sills.
LUCIA DI LAMMERMOOR
Sills’ Lucia (Westminster 4712502), blijft voor mij één van de beste vertolkingen ooit, zeker als we het over studio-opnames hebben. Haar portrettering verenigt het beste van Callas en Suitherland: de virtuositeit, stemschoonheid en zuivere intonatie van la Stupenda en het grote acteren van la Divina. Niet echt een grote tragédienne (maar dat is Lucia ook niet), meer een passief kindmeisje dat het allemaal over zich heen laat komen. Ook de rest van de cast (Carlo Bergonzi, Piero Cappuccilli, Justino Diaz) is van zeer hoog niveau en Thomas Schippers dirigeert zeer ferm. Maar wat die opname werkelijk bijzonder maakt, is het gebruik van een glasharmonica in de waanzinscène, precies zoals Donizetti het oorspronkelijk had voorgeschreven.
ROBERTO DEVEREUX
Een recensent van de New York Times schreef dat het zonder twijfel het meest opwindende evenement was van het muzikale jaar 1970 en dat geloof ik onmiddellijk. De voorstelling van 24 oktober 1970 werd live opgenomen en daar mogen we ons meer dan gelukkig mee prijzen.
Julius Rudel (ach, waar zijn de tijden van zulke maestro’s gebleven?) dirigeert ferm en met heel erg veel liefde voor het werk. Om te huilen zo mooi.
Domingo’s stem klinkt als een klok en zijn optreden zorgt voor extatische ovaties. En over Elisabetta van Sills kan ik kort zijn: overweldigend! Niemand, maar dan ook niemand heeft de rol ooit beter gezongen dan zij. Zij is Elisabetta. Dat moet je ooit gehoord of gezien hebben Het applaus na haar ‘L’Amor suo mi fé benata’ lijkt eindeloos te duren.
Hieronder Beverly Sills in de laatste scène uit Roberto Devereux:
THAÏS
Hieronder Beverly Sills en Sherrill Milnes in de finale van de opera:
MANON
Sills zong ook in het Duits.
Hieronder zingt zij ‘Ruhe sanft, mein holdes Leben’ uit Mozarts Zaide. Mijns inziens de beste vertolking van die aria ooit:
En zij zong ook liederen
Hieronder ‘Breit über mein Haupt’ van Strauss:
Mis de prachtige hommage aan Beverly Sills, ‘Made in America’ (DG 0734299) niet, met een keur aan schitterende archiefbeelden, waaronder ook La Traviata met Ettore Bastianini.
In dit ruim 75 minuten durende portret praat Beverly Sills open en eerlijk over haar leven en carrière. Het portret wordt geïllustreerd met zeldzame opnamen en foto’s uit de Charles Mintzer collectie.
Hieronder Beverly Sills’ afscheidsoptreden, waar zij als toegift het Portugese volkslied ’Tell Me Why’ zingt dat Estelle Liebling, haar enige zanglerares, haar gaf toen ze tien was. Als eerbetoon aan Liebling eindigde Sills elk recital met dit lied.
Domingo and Belcanto? Surely that was more something for his colleagues Pavarotti, Carreras and Kraus? And yet: certainly at the beginning of his career Domingo was also a Belcanto singer, although his high notes were not always really that high. For him, the interpretation of both the music and the text was essential. That is why even in this repertoire he was looking for the roles in which the character had more to offer than just ‘clean’ singing.
Lucia di Lammermoor
Domingo made his international debut at the age of 21, as Edgardo in Lucia di Lammermoor in Dallas. A special event, because his Lucia was then sung by 61-year-old Lilly Pons, who said her farewell to the operatic stage with this role.
In 1970 he sang Edgardo at the Metropolitan Opera, with none other than Joan Sutherland as Lucia. Gala (GL 100.571) released the highlights, combined with excerpts from La Traviata, from December that same year (also with La Stupenda). The sound is very poor, but it is definitely a noteworthy document.
It was only in 1993 that Domingo sang the role in the recording studio. The result is not entirely satisfactory. Which is not his fault. His Edgardo sounds less lyrical than twenty years earlier, but with such passion!
Cheryl Studer, who at that time was recording anything and everything soprano, was no real Lucia. She was a great Strauss and Mozart singer and her Wagners and Verdi’s were outstanding, but Lucia was too ambitious for her. Understand me well: she did have the high notes and they were very solid, but that’s exactly what you do not want for Lucia. The notes shouldn’t stand rock solid, they should shine, sparkle, sprint if necessary, and she couldn’t do that.
However, the real ‘culprit’ is the conductor. He is rushing things along and never ever stops. Still, the recording is very worthwhile, especially if you want to hear something else from Domingo and appreciate the quality of the sound.
Roberto Devereux
A reviewer from the New York Times wrote that it was without a doubt the most exciting event of the musical year 1970, and that I can totally believe. The performance of 24 October 1970 was recorded live and we are very lucky to have it.
Julius Rudel (well, where have all these great maestros gone?) conducts with a firm hand and with great love for the work. To cry so beautiful.
Domingo’s voice sounds like a bell and his performance causes ecstatic ovations. And about Beverly Sills (Elisabetta) I can be brief: overwhelming! No one, but no one has ever sung the part better than she has. She surely is Elisabetta. Everybody should see or hear her in this role (there’s also a DVD, unfortunately without Domingo). The applause after her ‘L’Amor suo mi fé benata’ seems to last forever.
Anna Bolena
Anna Bolena is considered to be the first important Romantic Italian opera and for Donizetti it was his big breakthrough. For Domingo too, Anna Bolena was a milestone: with the role of Percy he made his debut in New York.
He was then (can you believe it?) 25 years old, but his voice was completely ‘mature’: full, firm, soft, hard, begging, determined, with all the nuances in between. Talk about phenomenon!
The leading role was sung by Elena Souliotis, then 23. An almost forgotten singer now (her career didn’t last), but her intensity can only be compared to that of Maria Callas. A fun fact: La Divina was in the audience at the time!
Giovanna was sung by Marylin Horne and their duets will surely give goosebumps to the devotees. Janet Baker also made her American debut in the role of Smeton. The opera was recorded live at Carnegie Hall in 1966. My copy is by Legato (LCD-149-3), but the recording is now also available on other labels.
Norma
Pollione is one of the shining roles of the young Domingo. No wonder. A warlord and a lover: that’s what he is all about. In Norma he could show it all. He took the role in 1973 (once RCA GD 86502) and I think that’s a bit premature. Oh yes, his voice is crystal clear and so beautiful that it almost hurts, but he yet has to gain more of the needed authority. Nevertheless: recommended, not in the least because of Montserrat Caballé, who sings the leading part.
Basia con fuoco 