Pier_Luigi_Pizzi

Het begon met Paganini… Dynamic viert zijn veertigste verjaardag

Dynamic

 

 

De ontstaansgeschiedenis van Dynamic laat zich lezen als een echt sprookje. Het label werd dit jaar precies veertig jaar geleden opgericht door Pietro Mosetti Casaretto (1925-2012), een vioolspelende chirurg met een enorme passie voor klassieke muziek. Aanvankelijk werden er alleen kamermuziekwerken opgenomen, allen uitgevoerd door de vele vrienden (waaronder Salvatore Accardo en Bruno Cannino) van de oprichter.

Mosetti Casaretto, een oprechte aanbidder van vioolmuziek in het algemeen en die van Paganini in het bijzonder, stelde zich als doel Paganini’s volledige oeuvre op te nemen, wat hem min of meer lukte. De catalogus vermeldt 35 Paganini-titels, waarvan vele uitgevoerd op de beroemde viool van de componist/virtuoos.

In 1996 kwam er echter een ommezwaai: Dynamic tekende een samenwerkingscontract met het operafestival in Martina Franca. Met live-opnamen van rare en onbekende opera’s en van minder bekende versies van bijvoorbeeld Macbeth en Lucia di Lammermoor werd Dynamic al snel geliefd onder de operaliefhebbers.

 

 

 

Tegenwoordig wordt er ook met andere (kleine) Italiaanse operahuizen samengewerkt, zoals Teatro La Fenice (Venetië), Teatro Lirico di Cagliari en Teatro Regio di Parma. De firma richtte zich aanvankelijk voornamelijk op dvd’s, tegenwoordig worden alle titels zowel op dv dals cd aangeboden

Met een paar verschillende titels, door mezelf voornamelijk om hun hoge rariteitsgehalte uitgekozen, nestelde ik me op de bank: het feest kon beginnen. Wat me meteen opviel, was dat de meeste van de opera’s door Pier Luigi Pizzi werden geregisseerd. Toeval?

 

Dynamic Pizzi

Pier Luigi Pizzi © Studio Amati Bacciardi

 

 

Volgens Stefano Olcese (productie supervisor) was het aanvankelijk inderdaad pure toeval geweest. “Maar”, voegt hij er aan toe, “Pizzi was zo ontzettend enthousiast over wat we deden, dat hij ons voortaan er bij wilde hebben als hij weer een opera regisseerde”. Vandaar.

Zo gezegd begin ik gelijk maar met twee Pizzi-opera’s – producties waarvoor hij ook de kostuums en decors heeft ontworpen.

 

 

Les Pêcheurs de Perles (Bizet)

 

Dynamic parelvissers

 

 

Het is een productie met erg veel ballet, en dat stoort me zeer. Wanneer er nóg een danser door het beroemde duet heen zweeft en zo de zingende heren aan mijn oog onttrekt, wil ik het opgeven en ga een boek lezen.

Toch laat het me niet met rust en ga ik weer kijken. Spijt krijg ik er niet van, al valt het me nog steeds zwaar om door te zetten. De schuld ligt hoofdzakelijk (op het ballet na dan) bij de tenor: Yasu Nakajima is voornamelijk nietszeggend en oppervlakkig. Jammer.

Maar Annick Massis is een werkelijk betoverende Léïla. Alleen had ik in haar plaats toch voor de bariton (goede Luca Grassi) gekozen. Al met al: mits u geen hekel hebt aan ballet is het een redelijke opname van die opera op de dvd.

Hieronder Annick Massis én Yasu Nakajima in ‘O Dieu Brama!

 

 

 

 

Hans Heiling (Marschner)

 

Dynamic Hans Heiling

 

 

Ietwat aarzelend begon ik aan Hans Heiling. Nooit, maar dan ook nooit heb ik het gehoord, laat staan gezien. Van Marschner kende ik alleen Les Vampyrs. Bovendien: na al dat gedoe met ballet in Les Pêcheurs de Perles vrees ik het ergste. Nou, dat was een verrassing! Pizzi herkende ik onmiddellijk: zijn voorliefde voor de kleur (voornamelijk rood in al zijn schakeringen), overdaad en lijfelijkheid is ook hier evident, maar het werkt alleen positief.

Hans Heiling  (Jan Svatos in het Tsjechisch) was een legendarische koning der geesten, zijn naam komt veelvuldig in Tsjechische en Duitse sagen voor. Hij wordt verliefd op een aards meisje en zweert zijn toverkracht af  om met haar te kunnen trouwen.

Zij is echter verliefd op een gewone jongen en wijst hem af. Gedesillusioneerd (alleen een mens kan het geluk op aarde beproeven) keert Heiling terug naar zijn ondergrondse koninkrijk. Een mannelijke equivalent van Rusalka, maar dan zonder het tragische einde.

Er wordt waanzinnig goed gezongen en geacteerd, er is niet één zwakke rol tussen. Van Anna Caterina Antonacci wist ik al hoe formidabel ze kan zijn, maar de (ook voor het oog) bijzonder aantrekkelijke Markus Werba is een ware ontdekking. Bijzonder spannend en oogverblindend. Aanbevolen.

Hieronder een fragment van de productie:

 

 

Alfonso und Estrella (Schubert)

 

Dynamic Schubert

 

Alweer een verrassing! Prachtig vind ik het: een romantisch sprookje over een oude koning, die door zijn rivaal van de troon wordt gestoten, en over zijn zoon die verliefd wordt op de dochter van zijn vaders rivaal.

Na wat verwikkelingen (er is ook een echte slechterik) komt alles goed: Alfonso en Estrella gaan trouwen en de oude koning krijgt zijn troon terug, die hij dan prompt ten gunste van het jonge paar afstaat. En er is ook een moraal: een echt groot man vergeeft zijn vijanden.

De muziek is zeer fraai. Nee, het is geen meesterwerk, maar toch … het is onmiskenbaar Schubert. Er zitten een paar waanzinnig mooie ballades tussen: een lied van Froila over het wolkenmeisje, bijvoorbeeld. Of een hartroerende ‘Wo ist sie’ van Mauregato, die denkt zijn dochter te zijn kwijtgeraakt.

Er wordt buitengewoon goed gespeeld en gezongen door Eva Mei, Rainer Trost, Alfred Muff, Markus Werba en Jochen Schmeckenbacher en ook de enscenering (regie: Luca Ronconi) vind ik goed geslaagd. In een decor van uitsluitend snaarinstrumenten wordt de opera tweedimensionaal gespeeld: op de bühne en op het verhooginkje daarachter, waar de poppen de scènes naspelen.

In de eerste acte zijn de zangers gestoken in avondkleding (een suggestie in de richting van een liedrecital?), in de tweede en derde dragen ze de tijd- en plaatsgebonden kostuums (Spanje in de achttiende eeuw).

Het stuk werd, net als Hans Heiling, in 2004 in Cagliari opgevoerd, een operahuis dat niet bang is voor het onbekend repertoire.

 

 

Meer Dynamic (een seletie):

 

Il Matrimonio segreto, een enigszins in de vergetelheid geraakt niemendalletje
LALO: LE ROIS D’YS
GIOVANNI BOTTESINI: Requiem

 

 

 

 

 

 

 

Een paar woorden over Thaïs van Massenet

Thais poster

Wie kent ‘Méditation’ niet, het sentimenteel zoete maar o zo mooie stuk vioolmuziek, met een hoog tranengehalte? Er zijn echter niet veel mensen die de opera waarin het stuk als een soort intermezzo in de tweede akte fungeert, ooit hebben gehoord, laat staan gezien.

Méditation in de uitvoering van Josef Hassid (opname uit 1940):

De opnamen ervan zijn nog steeds schaars, ik ken er zelf maar drie (met Anna Moffo, Beverly Sills en Renée Fleming), waarvan die met Sills, Sherrill Milnes en Nicolai Gedda (Warner 0190295869069) me het dierbaarst is.

Thais Sills

De productie van Pier Luigi Pizzi uit La Fenice was al eerder op cd uitgebracht en ik vond het muzikaal en voornamelijk vocaal bijzonder sterk. Bijzonder nieuwsgierig was ik daarom of de beelden er iets aan toevoegden op de dvd van Dynamic. Daar ik nu volmondig ja op kan zeggen.

Thais

De decors zijn schaars, maar toch lijkt het alsof het toneel er helemaal vol mee is. Vanwege de kleuren (met zeer overheersend rood) wellicht, maar ook vanwege de dominante plaats die ze op de bühne innemen. Zo staat het met rozen overdekte bed van Thaïs, waar ze – als was ze Venus uit Urbino of  een Danaë van Titiaan – zeer voluptueus op ligt, zeer prominent in het midden van het toneel.

Thais Mei Pertusi

Eva Mei (Thaïs) en Michele Pertusi (Athanaël)

In de derde acte, wanneer het leuke leven is afgelopen en het boeten begint, zijn de rozen nergens meer te bekennen (een doornen bed?) en is haar houding net zo kuis als haar witte gewaad.

Thais wit

De kostuums zijn een verhaal apart: zeer weelderig, oriëntaals en weinig verhullend. Eva Mei gaat niet zover als haar collega Carol Neblett, die in 1973 in New Orleans geheel uit de kleren ging, maar haar doorzichtig niemendalletje, waar haar borsten haast ongemerkt uit floepen, laat niets aan de verbeelding over.

Wellicht werd ze geïnspireerd door de allereerste Thaïs, Sybil Sanderson, wier borsten tijdens de premièrevoorstelling in 1894 ook ‘per ongeluk’ zichtbaar werden?  Maar goed, het gaat dan ook over de grootste (en mooiste) courtisane in Alexandrië!

Thais Sybil

Eva Mei is zeer virtuoos en zeer overtuigend als Thaïs. Zo ook Michele Pertusi als Athanaël. Er is wel heel erg veel ballet. Ook daar waar het eigenlijk niet hoort, wat soms zeer storend werkt.

Jules Massenet
Thaïs
Eva Mei, Michele Pertusi, William Joiner, Christophe Fel e.a.
Orchestra del Teatro La Fenice do Venezia olv Marcello Viotti
Regie: Pier Luigi Pizzi
Dynamic 33427

Meer Massenet:
JOSÉ VAN DAM als DON QUICHOTTE van MASSENET in Brussel 2010
CENDRILLON met Joyce DiDonato