Martha_Argerich

Hats off to Martha Argerich

Martha! She is eighty now but is she thinking about retirement? No way! On the contrary, she is still making new recordings, and knowing her, I expect her to keep stealing the show with her performances all over the world. For example look at the DG-cd with her interpretation of Debussy’s ‘Fantasy for piano and orchestra’. She has never recorded this work before, so it is a first.

She plays it in her own unique and inimitable way: a bit boisterous, with many colour nuances and demanding all attention. Center stage all of the time! The Barenboim-led Staatskappele Berlin is no more than just a decent accompanist to the real star. Which I don’t mind.

In ‘La Mer’, Barenboim loses me a bit. Used as I am to more impressionistic ‘brush strokes’, I am frightened a bit by the sheer violence of the sea. But well: it is surely a matter of taste and interpretation.

As for the violin sonata, played by Barenboim’s son Michael, I have heard it better. Not that it is bad, but it lacks the mysticism that I appreciate so much in other recordings. Try Shlomo Mintz with Yefim Bronfman:

Kian Soltani also does not quite convince me in the cello sonata. And since it is Barenboim and not Argerich playing the piano in both works, the cover of the CD is a bit misleading

Claude Debussy
Fantaisie pour piano et orchestre L 73; Violin Sonata in G minor, L. 148; Cello Sonata in D Minor, L. 135; La Mer, L. 109
Martha Argerich and Daniel Barenboim (piano), Michael Barenboim (violin), Kian Soltani (cello)
DG 74797990

Petje af voor Martha Argerich

Die Martha toch! Tachtig inmiddels maar stoppen? Ho maar. Integendeel, nog steeds maakt zij nieuwe opnamen en haar kennende verwacht ik dat zij binnenkort overal in de wereld de show gaat stelen met haar optredens. Zoals ook op de DG-cd waarop zij de ‘Fantasie voor piano en orkest’ van Debussy speelt. Zij heeft het werk niet eerder opgenomen, een primeur aldus.

Zij speelt op haar Martha’s: een beetje onstuimig, met veel kleurnuances en alle aandacht opeisend. De door Barenboim geleide Staatskappele Berlin wordt hier gedegradeerd door niet meer dan een fatsoenlijke begeleider van een ster. Wat ik niet erg vind.

In ‘La Mer’ is Barenboim mij een beetje kwijt. Gewend zoals ik ben aan meer impressionistische ‘penseeltekeningen’ word ik hier een beetje bang gemaakt door het geweld van de zee. Maar goed: dat kan, kwestie van interpretatie.

Wat de vioolsonate, gespeeld door Barenboims zoon Michael betreft, ik heb het al beter gehoord. Niet dat het slecht is, maar het mist de mystiek die ik zo in andere opnamen zo waardeer. Probeer maar Shlomo Mintz met Yefim Bronfman:


Kian Soltani kan mij ook niet helemaal overtuigen in de cellosonate. En aangezien het Barenboim is en niet Argerich die in beide werken de pianopartij speelt is de cd cover een beetje misleidend.

Claude Debussy
Fantaisie pour piano et orchestre L 73; Violin Sonata in G minor, L. 148; Cello Sonata in D Minor, L. 135; La Mer, L. 109
Martha Argerich en Daniel Barenboim (piano), Michael Barenboim (viool), Kian Soltani (cello)
Staatskapelle Berlin olv Daniel Barenboi
DG 74797990

Martha Argerich en haar vrienden in Lugano 2014

martha

Heeft u ooit La création du monde van Darius Milhaud in bewerking voor pianokwintet gehoord? Nee? Doen! Het, toch al zo fantasievolle ballet wint er niet alleen aan spanning mee, maar krijgt onverwacht een zeer eigentijds tintje. Adembenemend.

Het kwintet plus nog veel meer zeer verrassende heerlijkheden zit in een box met drie cd’s. Allemaal muziek live opgenomen in Lugano in 2014, met als rode draad de onvermoeibare Prima Donna van de piano: Martha Argerich. Die overigens niet aan alles meedoet.

Zo is er Francesco Piemontesi die, in het te zelden gespeelde cellosonate van Poulenc, Gautier Capuçon voortreffelijk op de piano bijstaat. In de cellosonate van Frank Bridge krijgt de hier zeer gevoelig klinkende Capuçon (wat een cellist is hij toch!) even fijnbesnaarde bijstand van Gabriela Montero.

Behalve het kwintet van Milhaud het meest werd ik geraakt door de vioolsonate van Mieczysław Weinberg. Gidon Kremer behoort niet tot de subtielste onder de violisten, maar het ruige, ongeremde en bij vlagen krassende past Weinberg als een handschoen. De, soms zeer wrang klinkende, sonate heeft namelijk ook in zijn meest lyrische passages iets wat ik het beste kan omschrijven als schurende weemoed.

Jammer alleen dat het Orchestra della Svizzera italiana, die onder leiding van Jacek Kaspszyk La Argerich in het twintigste pianoconcert van Mozart begeleidt, niet bijster geïnspireerd klinkt.


MOZART, POULENC, MILHAUD, WEINBERG, BORODIN, MENDELSSOHN, BRIDGE, SCRIABIN
Martha Argerich & Friends
Diverse uitvoerenden
Warner Classics 0825646134601 • 195’ (3cd’s)

Carte Blanche voor Martha

Carte Blanche Martha Argerich

Alleen al voor de ongekend mooi, ontroerend en zeer verfrissend  gespeelde Kinderszenen van Schumann zou je de box thuis willen hebben. Met haar interpretatie van de één van de mooiste pianocycli overtroeft Martha Argerich zelfs haar eigen opname voor DG van iets meer dan 30 jaar geleden.

Maar er is meer. De Ghost trio van Beethoven, bij voorbeeld. Een voorbeeld van compositorische grilligheid en kolfje naar de hand van Argerich. Samen met sinds eeuwen haar vaste ‘partner in crime’, de niet minder exorbitante Mischa Maisky gaan ze met de violist Julian Rachlin een echte ménage à trois aan: hecht en trouw aan elkaar en aan niemand.

In haar aanwezigheid verliest Lang Lang zijn diva attitudes, en schikt zich naar de hand van de echte meesteres. Hun Grand Rondeau van Schubert getuigt van innerlijke schoonheid en Ma Mère l’Oye van Ravel wordt eindelijk opgewaardeerd tot wat zij is: een adembenemend sprookje.

Maar als je twee piano’s echt in actie wil horen dan moet je meteen doorspoelen naar de Paganini Variations van Lutosławski. Hierin toont Gabriela Montero (waarom heeft de Venezolaanse pianiste niet de status die zij verdient?) zich de gelijkwaardige partner van de ‘grote Martha’. Haar improvisaties op Happy Birthday, opgedragen aan Lily Maisky, het dochterje van de cellist, getuigen van een – aan de enorme muzikaliteit gepaarde – virtuositeit die mij met open mond achterlaat.

Het echte hoogtepunt van de live in 2007 in Verbier opgenomen cd’s is voor mij echter de eerste vioolsonate van Bartók. In handen van Renaud Capuçon verandert het Allegro Appassionato in het vurige voorspel tot een zeer gepassioneerde en weinig tot de verbeelding overlatende nacht.


 

BEETHOVEN, SCHUMANN, SCHUBERT, RAVEL, BARTÓK, LUTOSŁAWSKI
Carte Blanche Martha Argerich
Juri Bashmet, Renaud Capuçon, Lang Lang, Mischa Maisky, Gbriela Montero, Julia Rachlin
DG 4795096; 137’ (2cd’s)

Meer Martha Argerich:
SPELEN MET DE NESHOME: Martha Argerich, Janine Jansen en Mischa Maisky in het Concertgebouw in Amsterdam

MARTHA ARGERICH & FRIENDS Lugano 2014

2 x JULIUSZ ZARĘBSKI

2 x JULIUSZ ZARĘBSKI

JULIUSZ ZARĘBSKI 1

zarebski-martha

Ik heb nooit eerder van Juliusz Zarębski heb gehoord. De bijna tijdgenoot van Chopin werd één jaar na de dood van zijn beroemde landgenoot geboren en stierf (ook aan tbc) in 1885, maar 31 jaar oud. Hoe het komt dat hij zo totaal werd vergeten is mij een raadsel die, denk ik, voor altijd onopgelost zou blijven. Belangrijker is het dat hij nu terug is op de podia en in de schappen van de muziekwinkels.

Het is de geweldige Martha Argerich aan te prijzen dat zij zich met zo veel liefde over onbekende werken ontfermt, maar haar medespelers doen niet voor haar onder. Bartłomiej Nizioł beschikt over een romig en dromerig geluid en ook de cellist heb ik in mijn hart gesloten. Het verschil tussen de zeer verstilde Adagio en de Scherzo kan niet groter zijn: romantiek ten top.

In het tekstboekje wordt het kwintet met Schubert en Brahms vergeleken, maar ik hoor er meer flarden van Fauré in. Het is ook een beetje geparfumeerd wat eigenlijk zo vreemd niet is: Polen was toen zeer Frans georiënteerd. Het is een prachtige uitvoering van een prachtige muziek!

 

JULIUSZ ZARĘBSKI
Piano Quintet in G minor, Op.34
Martha Argerich (piano), Bartłomiej Nizioł (eerste viool), Agata Szymczewska (tweede viool), Lyda Chen (altviool), Alexander Neustroev (cello)
NIFC 002 • DVD – 43’

JULIUSZ ZARĘBSKI 2

zarebski-zelenski

Ik ben altijd gefascineerd geweest door de golfbewegingen, zowel op zee als op de “wal”. Hoe komt het dat een componist van wie bijna niemand heeft gehoord opeens “hot” wordt en niet alleen gespeeld maar ook opgenomen wordt? Hangt het in de lucht?

Nog maar één jaar geleden werd ik geconfronteerd met een weergaloze uitvoering van het bloedmooie pianokwintet van Juliusz Zarębski (zie boven), een componist die ik niet eens van naam kende. Daar werd ik zielsgelukkig van, van de muziek en van de uitvoering.

En nu, amper een jaar later komt er een tweede opname van het pianokwintet op de markt. Als ik de uitvoering met o.a. Argerich niet had gehoord dan was ik zonder meer enthousiast, maar nu heb ik mijn bedenkingen. Jonathan Plowright, bijgestaan door het Szymanowski Quartet benadert het werk nuchter – het is niet verkeerd, maar zo mist de muziek voor mij haar zeggingskracht. Ik mis het fluweel en de mystiek van de romantiek. Zeg maar gerust: hart en ziel.

Met het pianokwartet van Juliusz Żeleński heb ik niet zo veel. Ik vond het leuk om er kennis mee te maken want de muziek is zeer aangenaam, maar ik denk niet dat ik er vaak naar ga luisteren.

WŁADYSŁAW ŻELEŃSKI
Piano Quartet in C minor Op.61
JULIUSZ ZARĘBSKI
Piano Quintet in G minor Op.34
Jonathan Plowright piano, Szymanowski Quartet
Hyperion CDA 67905 • 72’