Suite for Orchestra van Weinberg is niet anders dan een openbaring
En alweer word ik zowat knock-out geslagen door een onbekende werk van Mieczysław Weinberg. Niet zo zeer door zijn zeventiende symfonie die ik nog niet kende: die is zonder meer prachtig maar niet echt verrassend. Zijn Suite for Orchestra uit 1950 is dat wel.
Het werk is ontstaan in de voor Weinberg (en andere Sovjetcomponisten) moeilijke jaren vijftig, toen je niet zo zeker was van wat je wel/niet in je noten mocht zetten, alles kon zich immers tegen je keren.
Al in de eerste paar seconden van deel één, ‘Romance’, wordt ik gegrepen door de ongekende schoonheid van de melancholieke klank van de trompet, die in deel twee, ‘Humoresque’, plaats maakt voor vrolijke lichtvoetigheid. Het is net een springerig dansje, met een citaatje of twee uit Mahlers vierde symfonie. Deel drie, ‘Waltz’, lijkt sprekend op het overbekend walsje uit de de tweede Jazz Suite van Sjostakovitsj.
De negentien minuten durende Suite for Orchestra is niet anders dan een openbaring en de kans dat het een ‘hit’ kan worden is groot. Het verbaast mij dan zeer dat het werk zo lang verborgen is gebleven: de opname door het Siberian State Symphony Orchestra beleeft hier zijn wereldpremière.
De zeventiende symfonie, bijgenaamd Memory maakt samen met nummer 18 (War, there is no world more cruel ) en 19 (Bright May) een eenheid, een trilogie met de bijnaam ‘On the Treshhold of War’. Net als de andere twee symfonieën die al eerder door Naxos werden opgenomen heeft ook deze als thema de ‘The Great Patriottic War’, oftewel de tweede Wereldoorlog.
Had de achttiende als uitgangspunt het gedicht van Aleksandr Tvardovsky, zo is nummer zeventien gebaseerd op een gedicht van Anna Achmatova:
‘Your power and freedom
But in the treasure-house of the people’s memory
There will always remain
The incinerated years of war’
Net als de werken zelf is ook de uitvoering door het orkest uit Krasnoyarsk een openbaring. De dirigent Vladimir Lande heeft al in de eerdere opname laten zien hoeveel affiniteit hij met het muziek van Weinberg heeft, maar hier overtreft hij zichzelf nog.
MIECZYSŁAW WEINBERG
Suite for Orchestra (1950),Symphony No.17 ‘Memory’, Op.137
Siberian State Symphony Orchestra (Krasnoyarsk) olv Vladimir Lande
Naxos 8573565 • 64’
Basia con fuoco 