Twee nieuwe uitgaven van Dichterliebe van Schumann, gezongen door twee Nederlandse zangers: dat schreeuwt om vergelijking. Maar makkelijker gezegd dan gedaan, want de cd’s van Maarten Koningsberger en Thomas Oliemans zijn twee totaal verschillende producten.
Waar zit ‘m het verschil in? Deels in de begeleiding: Koningsberger wordt begeleid door het Matangi Quartet, Oliemans door Paolo Giacometti op de fortepiano. Het zit hem echter ook in de zangers zelf. Daar waar de één voor een meer lyrische aanpak gaat (Oliemans), kiest de ander voor onverbloemde boosheid (Koningsberger)
Daar komt nog bij dat Koningsberger het nu meer van zijn voordracht dan van pure stemschoonheid moet hebben. Niet altijd een euvel, maar toch …. Maar ook met Oliemans ben ik niet overdreven gelukkig. Waar het aan ligt weet ik niet, maar hij klinkt minder lyrisch dan ik van hem gewend ben.
Af en toe doet Oliemans aan overacting, wat in sommige liederen weliswaar goed uitpakt (in ‘Ein Jüngling liebt ein Mädchen’ bijvoorbeeld) maar in andere weer niet. Oliemans’ versie van ‘Ich grolle nicht’, gezongen met hoorbaar ingehouden woede, komt daarentegen zeer schrijnend over. Prachtig!
Bij Koningsberger klinkt het lied vooral agressief, wat waarschijnlijk ook op het conto van de begeleiding kan worden geschreven. Maar ook in “Ein Jüngling liebt ein Mädchen” vind ik zijn woede overtrokken. Het contrast met de daaropvolgende “Am leuchtenden Sommermorgen” en “Ich hab’ im Traum geweinet” is te groot: opeens lijkt alles stil te staan. Zo langzaam gezongen heb ik de liederen nog nooit gehoord, het voelt alsof de noten uit elkaar worden getrokken. Hier kan ik niets mee. Bij Oliemans, die ook een zeer langzaam tempo neemt, slaat de ontroering wel toe.
Het aanvullende programma van Oliemans – de Sechs Gesänge (opus 89) en de Sechs Gedichte und Requiem (opus 90) – kan me niet echt bekoren; ik vind de liederen saai. Met de ‘opvulling’ van zijn cd scoort Koningsberger beter. Liederkreis kan natuurlijk niet stuk en Koningsbergers uitvoering van Der arme Peter is zeer verrassend. Maar na ongeveer een uur Koningsbergers/Matangi’s woede te hebben gehoord, klinkt Oliemans/Giacometti’s verdriet toch als een oase van rust.
Beide baritons beschikken over een zeer herkenbaar eigen timbre en een eigen geluid. Beiden zijn ze ook echte verhalenvertellers, waarbij Oliemans zich meer op de muziek en Koninsberger meer op de tekst concentreert. Maar elke vergelijking gaat eigenlijk mank: door de andere benadering en het enorme verschil in begeleiding heb je eigenlijk met twee verschillende werken te maken.
Bij de opname met de Matangi’s merk je enorme verbondenheid tussen de bariton en het kwartet, ze voelen elkaar goed aan en vormen dan ook een absolute eenheid.
De begeleiding van Giacometti stelt mij een beetje teleur. Zou het aan het instrument kunnen liggen? Geen idee hoe de fortepiano’s in de oren van Schumann en zijn tijdgenoten klonken, maar ik ervaar het instrument als kil en onpersoonlijk.
Hieronder een kijkje achter de schermen bij de opname van Oliemans en Giacometti:
ROBERT SCHUMANN
DICHTERLIEBE op.48
Liederkreis op.24, Der arme Peter op.53 no.3
Maarten Koningsberger (bariton), Matangi Quartet
Quintone Q 15005
DICHTERLIEBE op.48
Sechs Gesänge op.89, Sechs Gedichte und Requiem op.90
Thomas Oliemans (bariton), Paolo Giacometti (fortepiano)
Channel Classics CCS 38416
Basia con fuoco 
Basia, geweldig goed geanalyseerd weergegeven en muzikaal uiteengezet!
LikeGeliked door 1 persoon
Wat een gezever. Blijf dat doen dan verheugt iedereen zich op mooie muziek. Word ik misselijk van. Bsh. Twee top zangers die ik zeer bewonder en dan een niksnut die zeikt. Top
LikeLike
Waarom “gezever”? De zin “Blijf dat doen dan verheugt iedereen zich op mooie muziek” blinkt niet uit in duidelijkheid. “Word ik misselijk van”: waarom? Is dat relevant? “Bullshit”: waarom? “Twee topzangers” (zeker!) “die ik zeer bewonder”: so? “Niksnut”: bewijzen? “die zeikt”: waarom is dit gezeik? (c.q. “gezever” c.q. “bullshit”) “Top”: moeilijk te begrijpen. Ironie?
Heeft u zich verslikt in uw geforceerde imago van “recht voor z’n raap mijn mening zeggen” c.q. “niet op mijn mondje gevallen zijn”? Andere mogelijkheden zijn dyslexie of alcoholintoxicatie. Of u bent gewoon onbeschoft.
LikeGeliked door 1 persoon
Zelfs hier reaguurders. Wat een walgelijk taalgebruik. Een recensent heeft het recht (wat zeg ik, plicht) om ongezouten meningen te uiten, mits onderbouwd. Of je daar wel of niet mee eens bent is een tweede. Echt onder de maat.
LikeGeliked door 1 persoon
Misschien gaat iedereen nu WEL luisteren ?? naar die twee TOP zangers??Wat een overdrijven reactie van Ernst Daniel ! en nog die taalgebruik- Nederlandse taal is veel rijker.
LikeGeliked door 1 persoon