Als haar geboorteplaats wordt Batoemi genoemd. Een exotische naam die ik ken uit een liedje uit mijn kindertijd in Polen. Een liedje, gezongen door een in die tijd zeer populaire meidengroep en die na al die jaren nog steeds als een oorwurm door mijn hoofd spookt.

Zou Buniatishvili het kennen? Ik zing het haar even voor en zij lacht. Nee, het zegt haar niets. Ook de naam van de componist, Ajwazian is voor haar volkomen onbekend. Bovendien: zij is dan in Batoemi geboren, maar eigenlijk komt zij er niet vandaan.

“Ik werd er geboren, maar het was niet meer dan toeval. Wij komen oorspronkelijk uit Tbilisi en mijn vader was in Batoemi voor zijn werk. Toen ik twee maanden oud was zijn we terug naar Tbilisi verhuisd. Dus eigenlijk kom ik uit Tbilisi”

Het is meer dan opvallend hoeveel jonge muzikale talenten nu uit Georgië komen. Pianisten, violisten, zangers… De ene na de andere Georgische naam verschijnt in grote neonletters boven de grootste concertpodia en zalen in de hele wereld. Buniathisvili komt dan wel uit een muzikale familie, maar de anderen? Hoe verklaart zij het enorme succes van Georgische musici en zangers? Heeft het iets met de opleiding te maken? Of gewoon met de opvoeding? Krijgen de kinderen daar iets in hun eten wat ze zo ontvankelijk voor de muziek maakt? Bestaat er een speciaal dieet die de kinderen uit Georgië begaafder maakt dan de kinderen uit bij voorbeeld Nederland?

“Hahahahaha! Nee, natuurlijk niet. Het ligt aan de volksmuziek. Voornamelijk, dan. We hebben een enorme en rijke traditie wat muziek maken betreft, het zit in ons, in onze genen. Georgië is een klein land bewoond door verschillende volkeren, waardoor we een enorme diversiteit in de volksmuziek kennen. Voor alles bestaat een lied: voor de liefde, de oorlog, strijd en overwinning. En voor de dood. Echt voor alles.”

“Muziek is voor ons vanzelfsprekend, we zijn nu eenmaal mensen van het spelen en zingen. Daar komt nog bij dat ons land een buitengewoon goede muziekeducatie kent, het wordt ons met de spreekwoordelijke paplepel gegeven”.

Ik vertel haar dat ik bijzonder onder de indruk ben van haar voorlaatste album, Motherland. De stukken die zij daar op speelt zij minder virtuoos dan doorgaans haar repertoire. Zij speelt ze ook heel erg zacht. En liefdevol. Mij ontroert de cd zeer.

Maar waarom heet de album zo? Je zou er muziek van Georgische componisten op verwachten, maar op When Almonds Blossomed van Giya Kanchelli en een door Buniatishvili zelf bewerkt volksliedje Vaguiorko ma na, valt er niets Georgisch in te ontdekken?

“De cd heb ik aan mijn moeder opgedragen. Ik wilde er alle stijlen combineren, van barok tot modern(er), tot volk. Zo wilde ik haar mijn liefde verklaren, haar laten weten hoeveel ik van haar houd. De titel slaat dus op mijn moeder, niet op mijn land. Ik ben oprecht blij dat je de cd zo mooi vindt, het betekent dat ik geslaagd ben in het overbrengen van mijn emoties..”

“Op de cd speel ik ook een stukje, Dumka van Dvorak samen met mijn zusje Gvantsa. Zij is een geweldige pianiste en ik betreur het dat we niet vaker samen kunnen spelen. Maar wij maken veel plannen. En binnenkort gaan we iets samen opnemen. Daar verheug ik mij op.”

“Waarom ik piano heb gekozen en geen ander instrument? Dat heb ik niet gedaan.
Mensen zeggen dat ik violist had moeten worden vanwege mijn perfecte “pitch”, maar het was eenmaal de piano die voor mij bestemd was. Ik heb de keus niet gemaakt. Althans: niet bewust. Ik heb piano niet gekozen: piano koos mij.”

Even is het stil en in de stilte hoor ik een vraagteken, dus ik herhaal mijn vraag.

“Nee. Dat denk ik niet. Alles is internationaal geworden. Grenzen bestaan niet meer of zijn vervaagd. Waardoor je meer kans krijgt om je eigen stijl te ontwikkelen, niet gebonden aan ’s lands grenzen. Wat voor mij belangrijk is, is dat ik trouw aan mezelf blijf.”

“Ik ben geen perfectionist, daar streef ik ook niet naar. Perfectie haalt de ziel uit de muziek weg. Ik ben en blijf een mens van vlees en bloed, niet een of ander bouwmateriaal.”

“Ik denk ook dat het belangrijk is om een soort relatie met de componist aan te gaan. De gedachte dat hij een bepaald stuk echt speciaal voor mij heeft gemaakt vind ik heel belangrijk en opwindend, het helpt mij ook. Als ik een nieuwe stuk bestudeer – en daarmee bedoel ik nieuw voor mij – probeer ik alle andere interpretaties uit de weg te gaan. Ik luister dan nooit naar de opnamen, want ik wil mij de score helemaal eigen maken, helemaal van mij. Ik wil het gevoel hebben dat ik de eerste ben.”

“Mijn stijl kan je omschrijven als een combinatie van het extroverte en het introverte. Van beiden houd ik evenveel en beiden maken deel van mij uit. Van mij als mens en van mijn manier van muziek maken. Maar het is, denk ik, ook een vrouwelijke eigenschap. Piano als symbool van de eenzaamheid die je met andere mensen kan delen.”

Haar interpretaties zijn nogal wild. Of, mooier gezegd: energievol. Buitengewoon virtuoos ook. Zoekt zij haar repertoire daar ook op? Hoe denkt zij over de meer ingetogen componisten? Wat speelt zij het liefst: solorecitals? Concerten? Kamermuziek?

“Ik speel graag kamermuziek. Net als concerten en recitals, trouwens.
Welke van de drie doe ik het liefst? Ik zou niet kunnen kiezen, maar recitals zijn toch het meest van mij. Met concerten moet je veel compromissen sluiten, het kan ook niet anders. Ook met de kamermuziek, want je hebt ook met je partner(s) te maken. Maar als het klikt dan is het resultaat zeer bevredigend”

Maar wat als je het niet eens met de dirigent bent? Ik noem als voorbeeld de beroemde ruzie tussen Glenn Gould en Bernstein wat de interpretatie van het pianoconcert van Brahms betreft.

“Ik geloof er heilig in dat je compromissen kunt sluiten. Daar zijn ook de repetities voor, opdat je met elkaar van gedachten kunt wisselen en elkaar desnoods ergens halverwege tegemoet komt. Maar mijn gedachten, mijn ideeën over een compositie zijn voor mij heilig.”

Artiesten zijn tegenwoordig echte globetrotters met veel verblijfsplekken over de hele wereld. Waar voelt zij zich thuis?

“Overal eigenlijk. Georgië is mij zeer dierbaar want daar woont mijn familie, maar Parijs voelt net zo, hier woon ik.”

Onlangs heeft Sony een nieuwe soloalbum van haar uitgebracht, met werken van Moessorgski, Ravel en Stravinsky. En in mei treedt Buniatishvili op in het Muziekgebouw aan ’t IJ.

Buniatishvili speelt Mussorgsky in het Bimhuis in Amsterdam:

“Ik houd van Amsterdam. Nee, ik fiets niet. Dat mocht nooit van mijn ouders. Ik moest altijd op mijn handen letten, mocht ze niet bezeren, dus ik heb het niet geleerd. Maar ik kan urenlang door de straten van de stad wandelen… zij is zo mooi!”