Tigran_Mansurian

Folklore als inspiratiebron

Onvoorstelbaar eigenlijk hoe veel geweldige musici ons klein landje telt! Pianisten, violisten, cellisten, zangers, harpisten…. Noem maar op. En dan heb ik het niet eens over de kamermuziekensembles. Alma Quartet, The Hague String Trio … allemaal wereldtop. Daar hoort ook het Delta Piano Trio bij.

De pianiste Vera Kooper, de violist Gerard Sponk en de celliste Irene Enzlin hebben elkaar in 2013 in Salzburg ontmoet, waar ze alle drie toen studeerden. Het klikte. Ze zaten op één lijn en dat niet alleen muzikaal, maar ook buiten de concertpodia en concertzalen. Vrienden voor het leven?

Origin is al de derde cd die ze samen hebben opgenomen, de eerste twee heb ik gemist, maar deze staat al een paar weken in mijn speler. Nou ja, op Spotify dan, want zo makkelijk. De titel slaat op de afkomst van de muziek waar de componisten uit putten: de onvervalste folklore als leidraad

In geval van Dvořák is het – min of meer  – voor de hand liggend: Dvořák ontwikkelde zijn eigen muzikale taal door de liefde voor de volksmuziek waar hij dan rijkelijk uit putte. Zijn ‘Dumky trio’ (even een digressie: ‘dumky’ is een meervoud van het woord ‘dumka’, wat dan ook een verkleinwoord is van ‘duma’, een droefgeestige Slavische volksballade) is het enige werk op de cd dat enige bekendheid kent. Of kende, want zo vaak wordt het tegenwoordig ook niet meer uitgevoerd

Pijnlijker wordt het als het over de twee overige componisten en hun op deze cd opgenomen werken gaat. Een beetje muziekliefhebber kent de naam van Frank Martin wel, maar wie wist dat hij ook een  Trio sur des mélodies populaires irlandaises heeft gecomponeerd? Wat had een in Nederland wonende Zwitser met Ierland? Ach… doet het er eigenlijk toe?


En dan komen we bij Tigran Mansurian, wellicht één van de belangrijkste Armeense componisten. Maar ook in zijn geval is het een beetje ingewikkeld. Hij werd in 1939 geboren in Beiroet, Libanon. Zijn familie verhuisde in 1947 naar Armenië. Zijn opleiding genoot hij in Jerevan. Zijn Vijf Bagatellen zijn al eerder opgenomen geweest en wat mij betreft nog niet vaak genoeg.

Delta Piano Trio: “Drie componisten, drie verschillende culturen en drie verschillende tijdperken, maar met één overeenkomst: een zoektocht naar de muzikale oorsprong”.

Is er iets wat ik er nog aan kan toevoegen? Ja. Niet alleen de muziek, ook de uitvoering is op het hoogste niveau. Laat dit pareltje u niet zomaar voorbij gaan


Frank Martin: Trio sur des mélodies populaires irlandaises
Tigran Manserian: Vijf Bagatellen voor pianotrio
Antonín Dvořák: Pianotrio nr. 4 in e, op. op (Dumky)
Delta Piano Trio
Challenge Classics CC72901

Pianotrio’s uit Armenië: wat een pracht!

armenian piano trios

Wat weten we van de Armeense klassieke muziek? Hoeveel Armeense componisten kent een doorsnee liefhebber? Weinig, vrees ik. Op Aram Khachatourian en zijn Gayaneh na, dan. Maar ook deze componist dankt zijn betrekkelijke bekendheid aan de ‘sabeldans’ en de openingstune van de ooit zo populaire TV-serie Onedinline. Droevig. Des te meer als je bedenkt dat de Armeense cultuur met haar eigen alfabet en haar eigen muzieknotatie tot de oudste in Europa behoort.

Armenian Mnsurian

Tigran Mansurian

Gelukkig wordt er de laatste tijd wat meer aandacht aan besteed, wat voornamelijk te danken is aan de (van oorsprong) Armeense musici. Zo heeft de altvioliste Kim Kashkashian al in 2003 een cd opgenomen met de muziek van Komitas en Tigran Mansurian.

Hieronder: Kim Kashkashian, Jan Garbarek en Ivan Avaizovsky spelen het Lachrymae van Mansurian

De laatste treffen we ook op de cd met Armeense pianotrio’s, door Et’Cetera in 2004 opgenomen,  met behalve Mansurians ‘Vijf Bagatellen’ ook composities van Arno Babadjanian, Gayaneh Tchebodarian en Krikor Hakhinian.

Hieronder het piano trio van Arno Babadjanian:

Alle stukken op deze cd werden tussen 1945 en 1985 gecomponeerd en zijn alle bijzonder ritmisch en buitengewoon prettig om naar te luisteren. Persoonlijk heb ik wat moeite met het trio van Hakhinian, wellicht door zijn ‘barokke’ karakter, maar daar kwam ik gauw overeen.

Levon Chillingirian, de als zoon van Armeense ouders op Cyprus geboren violist kennen we als aanvoerder van het Chillingirian Quartet. Hier wordt hij bijgestaan door Viviane Spanoghe (cello) en André De Groote (piano).

Ik kan die cd aan een ieder van harte aanbevelen. De hier gespeelde stukken zijn niet alleen interessant, ze zijn ook buitengewoon mooi en de uitvoeringen zijn meer dan voortreffelijk.

Hieronder ‘Moderato’ uit de Five Bagatelles van Mansurian:

Arno Babadjanian, Tigran Mansurian, Gayaneh Tchebodarian, Krikor Hakhinian
Armenian Piano Trios
Levon Chilingirian (viool), Viviane Spanoghe (cello), André De Groote (piano)
ET’CETERA KTC 1262