Brahms’ pianowerken zijn ontegenzeggelijk ‘in’. Anders moet ik het aan het toeval wijten dat de ene na de andere opname van zijn rijke piano-oeuvre, al dan niet compleet, op mijn recensietafel belandt. Het frappantste is dat de ene interpretatie beslist niet onder doet voor de andere, al kunnen ze hemelsbreed van elkaar verschillen.

Mijn laatste ‘sensationele ontdekking’ gold alle pianosolowerken gespeeld door Geoffroy Couteau (La Dolce Volta), maar de nieuwe opname van Jonathan Plowright (deel 4, inmiddels) heeft mij aan het twijfelen gebracht.

Ik denk dat Plowright poëtischer is. Warmer ook. Maar tegelijkertijd ook zeer masculien en gespierd. De toon zet hij al met de eerste maat van de Paganini Variaties op. 35. Zo heerlijk licht en luchtig, zo quasi nonchalant heb ik de variaties niet eerder gehoord. Het voelt alsof een zonnestraal je donkere raam opeens binnenvalt. Lente!

Maar om het zeker te weten spoel ik de cd snel vooruit, naar nummer 16, naar ‘Edward’, de eerste van de vier Ballades. Want Ballades, daar kan je niet mee smokkelen. Ze werken, net als die van Chopin, als een soort spiegel voor de ziel van de pianist. Heeft hij het begrepen?

Die proef doorstaat Plowright ruimschoots. Zijn interpretatie vind ik stiekem nog boeiender dan die van Emil Gilels, tot nu toe mijn referentiepunt. Plowright is langzamer. Iets wat eigenlijk amper is te merken, want spanning opbouwen, dat kan hij wel!

Dat hoor je ook in de eerste Rhapsodie op. 79 waarin Agitato gewoon ‘agitato’ klinkt. Als u mij niet gelooft luister dan naar de laatste noot van Rhapsody uit Piano Pieces op.119. Allegro risoluto, zeer zeker!

Zijn recital besluit Plowright met het tweede boek van de Paganini variaties, waardoor de cd zich laat luisteren als een spannend boek, met een begin en een eind.

JOHANNES BRAHMS
The Complete Solo Piano Music Volume 4
Paganini Variations, op.35
Four Ballades, op.10
Two Rhapsodies, op.79
Four Piano Pieces, op.119
Jonathan Plowright, piano
BIS 2137 • SACD – 82’

BRAHMS Geoffroy Couteau

BRAHMS François-Frédéric Guy

Lukas Geniušas speelt Brahms & Beethoven