Fritz Wunderlich, tenor. Born September 1930. Died September 1966, thirty-six years old. What happened? We will never really find out. He was hunting with his best friend, the baritone Hermann Prey. They’ve been drinking. Officially he tripped over his shoelaces and fell down the stairs. That may be true, although the rumors and gossip about his death are very harsh. But: does it really matter? One of the best tenors in the world was, just like that, dead at the age of thirty-six.
Fritz Wunderlich and Hermann Prey sing Bizet’s Pearl Fishers duet, in German:
We, the ‘surviving relatives’, we can consider ourselves lucky, because he left us quite a few recordings. Lots of songs (his Dichterliebe is to cry, so beautiful!), but also operas. Lots of operas. More than you could imagine.
The first thing you notice when you listen to Wunderlich is its great naturalness and total lack of artificiality. His diction was clear but nowhere too emphatic – a flaw that most lieder singers of his generation were guilty of. He knew how to find a perfect balance between word and music and any form of mannerism is foreign to him. In many ways he remains the ideal interpreter of… of everything actually. Schubert, Schumann, Mahler… But also Rossini, Tchaikovsky and Puccini.
Fritz Wunderlich sings Lensky’s aria from Evegeny Onegin. The recording is from 1962
And then suddenly, just out of the blue we are surprised with a box with three CDs filled with previously unreleased recordings. At least not officially. That makes a little collector’s heart beat faster. And if it’s not enough: the CDs contain fragments of rarely performed pieces of music, all composed in the twentieth century. I imagined myself in a real candy store because I had not even heard of many of the composers.
No, it is not about forgotten masterpieces. I think so, because how can you judge a composer after hearing just one aria? The first CD, with Raphael, Neumayer, Bausznern and Helm, is actually nothing more than a cabinet of curiosities, but the Pfitzner (and Reutter) fragments on the second CD make me sit up straight and prick up my ears. Genius!
Below, Wunderlich sings ‘Der Abend’ from Hermann Reutter’s Triptychon:
When I arrive at the third CD I wonder why we were not allowed to hear the recordings before. Could the life course of some composers here have something to do with oblivion? Pfitzner was a Nazi. And so were Egk and Orff, two of four composers on the third CD as well. I don’t really want to think about that too long, because the fragments from Berg’s Wozzeck, recorded in 1956 in Württenburg, make me more than happy. Certainly also because of one of the greatest Wozzecks in history, the now almost completely forgotten baritone Toni Blankenheim.
FRITZ WUNDERLICH
Musik des 20.Jahrhunderts
Works by Günter Raphael, Fritz Neumeyer, Dietrich von Bausznern, Everett Helm, Heinrich Fleischner, Hans Pfitzner, Hermann Reutter, Igor Stravinsky, Carl Orff, Werner Egk, Alban Berg
SWR Classic SWR19075CD (3CDs)
Fritz Wunderlich, tenor. Geboren in september 1930. Gestorven in september 1966, zesendertig jaar oud. Wat is er gebeurd? Daar komen we nooit achter. Hij was, samen met zijn beste vriend, de bariton Hermann Prey aan het jagen. Ze hebben gedronken. Officieel struikelde hij over zijn veters en viel van de trap af. Kan, al zijn de geruchten en de roddels rond zijn dood niet mals. Maar: doet het er eigenlijk toe? Eén van de beste tenors ter wereld was, zo maar, op zijn zesendertigste dood.
Fritz Wunderlich en Hermann Prey zingen het duet uit de Parelvissers van Bizet. In het Duits:
Wij, de ‘nabestaanden’, wij mogen ons gelukkig prijzen, want hij heeft behoorlijk wat opnames voor ons nagelaten. Heel veel liederen (zijn Dichterliebe is om te huilen zo mooi!), maar ook opera’s. Veel opera’s. Meer dan je zou kunnen vermoeden.
Het eerste wat je opvalt als je naar Wunderlich luistert, is zijn grote natuurlijkheid en totale gebrek aan gekunsteldheid. Zijn dictie is helder maar nergens nadrukkelijk – een euvel waar de meeste liedzangers van zijn generatie zich schuldig aan maakten. Hij weet een perfecte balans tussen woord en muziek te vinden en iedere vorm van maniërisme is hem vreemd. In menig opzicht blijft hij de ideale vertolker van ….van alles eigenlijk. Schubert, Schumann, Mahler …..Maar ook Rossini, Tsjaikovski en Puccini.
Fritz Wunderlich zingt de aria van Lensky uit Evegeny Onegin. De opname is uit 1962
En dan opeens, zo maar out of the blue worden we verrast met een box met drie cd’s gevuld met de niet eerder uitgebrachte opnames. Althans niet officieel. Daar gaat een beetje verzamelaarshart sneller van kloppen. En alsof het niet genoeg is: op de cd’s hoor je fragmenten van zelden uitgevoerde muziekstukken, allemaal gecomponeerd in de twintigste eeuw. Ik zelf waande mij in een echte snoepwinkel want van veel van de componisten heb ik niet eens gehoord.
Hieronder zingt Wunderlich de Palmström-Sonate van Günter Raphael:
Nee, het is niet zo dat het om de vergeten meesterwerken gaat. Denk ik, want hoe kun je beoordelen nadat je maar één aria hebt gehoord? De eerste cd, met Raphael, Neumayer, Bausznern en Helm is eigenlijk niet meer dan een rariteitenkabinet, maar de Pfitzner- (en Reutter) fragmenten op de tweede cd doen mij rechtop zitten en mijn oren spitzen. Geniaal
Hieronder zingt Wunderlich ‘Der Abend’ uit de Triptychon van Hermann Reutter:
Bij de derde cd aangekomen vraag ik mij af hoe het komt dat wij de opnamen niet eerder hebben mogen horen. Zou de levensloop van sommige componisten hier iets met de vergetelheid te maken kunnen hebben? Pfitzner was een nazi. En dat waren Egk en Orff, twee van vier componisten op de derde cd ook. Daar wil ik eigenlijk niet te lang over nadenken want de fragmenten uit Bergs Wozzeck, opgenomen in 1956 in Württenburg maken mij meer dan gelukkig. Zeker ook vanwege één van de grootste Wozzecks in de geschiedenis, de nu vrijwel geheel vergeten bariton Toni Blankenheim.
FRITZ WUNDERLICH
Musik des 20.Jahrhunderts
Werken van Günter Raphael, Fritz Neumeyer, Dietrich von Bausznern, Everett Helm, Heinrich Fleischner, Hans Pfitzner, Hermann Reutter, Igor Stravinsky, Carl Orff, Werner Egk, Alban Berg
SWR Classic SWR19075CD (3cd’s)
Basia con fuoco 