Salomon_An-ski

Dybbuk: The Exorcist avant la lettre

Salomon An-Ski

According to the Kabbalah, a dybbuk is the soul of a dead person that takes possession of the body of a living person. In the story ‘Tzvischen Zvei welten’ by Salomon An-ski, two best friends, Nisan and Sender, promise each other that their yet unborn children will marry each other.

Years and all kinds of complications later, the promise has long been forgotten. And when Lea, Sender’s daughter, and Chanan, Nisan’s son, fall in love with each other, things go wrong: Sender is rich and Chanan, an orphan, is poor.

As soon as Chanan hears that Lea is going to marry a rich man, he asks Satan for help. It will cost him his life but he returns as a dybbuk and his soul takes possession of the body of his beloved Lea.

Sender calls in a rabbi who, by means of incantations, forces the dybbuk to leave her body, with disastrous consequences for her.

Michal Waszynski

When Waszynski filmed the story in 1937, he could not even imagine that he was writing history. Not only does the world of An-ski no longer exist, but Waszynski’s world has never been the same since 1945.


Kazimierz Dolny, where most of the story was shot, has become an open-air museum, and the fate of the Polish Jews, including perhaps the greatest cantor of all time, Gershon Sirota, whose performances we are allowed to witness in the film, is common knowledge.


This 1937 film by Michal Waszyński is considered the best Yiddish film in the history of cinema.

Dybbuk: The Exorcist avant la lettre
Salomon An-ski

Een dybbuk is, volgens de kabbala, een ziel van een gestorvene die bezit neemt van het lichaam van een levende. In het verhaal Tzvischen Zvei welten van Salomon An-ski beloven twee beste vrienden Nisan en Sender elkaar dat hun nog ongeboren kinderen met elkaar zullen trouwen. Na jaren en allerlei verwikkelingen verder is de belofte allang vergeten. En als Lea, de dochter van Sender en Chanan, de zoon van Nisan verliefd op elkaar worden gaat het mis: Sender is schatrijk en de verweesde Chanan is straatarm.

Zodra Chanan hoort dat Lea met een rijke man gaat trouwen gaat hij Satan om hulp vragen. Het gaat hem zijn leven kosten maar hij keert terug als een dybbuk en neemt zijn ziel het bezit van het lichaam van zijn geliefde Lea.

Sender haalt een rabbijn erbij, die door middel van bezweringen de dybbuk haar lichaam dwingt te verlaten, met voor haar desastreuze gevolgen.

Michal Waszynski

Toen Waszynski het verhaal in 1937 verfilmde kon hij het niet eens vermoeden dat hij hiermee geschiedenis zou schrijven. Niet alleen bestaat de wereld van An-ski niet meer, ook de wereld van Waszynski is na 1945 nooit meer dezelfde geworden.

Kazimierz Dolny, waar het verhaal grotendeels werd opgenomen, is tot een openluchtmuseum verworden en het lot van Poolse Joden, waaronder wellicht de grootste voorzanger aller tijden, Gershon Sirota, wiens optredens wij in de film mogen meemaken, is algemeen bekend.

Deze film van Michał Waszyński uit 1937 wordt beschouwd als de beste Jiddische film in de geschiedenis van de cinema.