Hij is nog maar 54 jaar oud en toch praat hij al over ophouden. Niet, dat zijn stem minder wordt maar hij wil het ‘verval-moment’ niet afwachten. Of het verstandig is dat weet ik niet, vooralsnog is Matthias Goerne op zijn absolute top. Zijn stem klinkt nog steeds fris en zijn interpretatie heeft met de jaren aan de diepgang gewonnen. Men zegt dat hij de beroemdste leerling is van Fischer-Dieskau, maar is dat zo? Een ding is in ieder geval zeker: Goerne behoort tot de crème de la crème wat de vertolkers van de Duitse zangkunst betreft.
Zijn nieuwste cd is geheel aan de liederen van Beethoven gewijd. Het is geen dagelijkse kost. Ook in het Beethoven-jaar worden we voor de zoveelste keer op zijn symfonieën en concerten getrakteerd. Al zijn pianosonates en strijkkwartetten worden uit de kast getrokken of opnieuw opgenomen, maar de liederen blijven nog steeds in de marge steken. Vandaar (onder andere) dat ik de nieuwe cd van Goerne met een enorme ‘hoera’ verwelkom.
In een interview met Paul Janssen zei Goerne: “Het kost veel tijd om die prachtige melodieën, de structuur en het idee achter Beethovens liederen te vatten. In eerste instantie lijken het gewone liederen, maar zo gauw je er in duikt steekt Beethoven iemand als Schubert echt naar de kroon. Hij is zo precies in zijn componeren; elke noot doet er toe.” En dat er elke noot er toe doet, dat maakt Goerne meer dan duidelijk.
Het beste hoor je het in Beethovens bekendste lied, ‘Adelaide’. Logisch, dat kennen we allemaal, net als zijn cyclus ‘An die ferne Geliebte’. Het eerste wat er dan opvalt is zijn zachte en lieve manier van zingen waar de grootste aandacht naar de muziek uitgaat zonder dat de tekst er onder hoeft te lijden. Jan Lisiecki toont zich de meest voorbeeldige ‘partner in crime’, het is alsof de zanger en de pianist elkaar al jaren kennen.
LUDWIG VAN BEETHOVEN
6 Lieder op. 48; Resignation WoO 149; An die Hoffnung op. 32; Gesang aus der Ferne WoO 137; Maigesang op. 52 no.4; Der Liebende WoO 13; Klage WoO 11; An die Hoffnung op. 9; Adelaide op. 46; Wonne der Wehmut op. 83 no. 1; Das Liedchen von der Ruhe op. 52 no. 3; An die ferne Geliebte WoO 140; An die ferne Geliebte op. 98
Matthias Goerne bariton
Jan Lisiecki piano
DG 483 83511
Jan Lisiecki is nog maar 23 jaar oud, maar de cd met pianoconcerto´s van Mendelssohn is al zijn vijfde opname voor de Deutsche Grammophon. Toeval of niet: ook Mendelssohn was 23 toen hij zijn eerste pianoconcerto heeft gecomponeerd. Zo ongeveer.
Felix Mendelssohn in 1831 door Horace Vernet
Dat de componist ook een geweldige pianist is geweest weten we uit de overleveringen van zijn tijdgenoten. Onder andere van Robert Schumann die behoorlijk onder de indruk was van zowel het concerto als ook de uitvoering. Lisiecki: “Ik geloof in Mendelssohn. De concerten zitten vol emotie, virtuositeit, schoonheid, drama, maar ze vragen om een delicate benadering en een ongelooflijke precisie’.
Dat hij erin gelooft, dat hoor je. Zijn uitvoering is dan ook verbluffend en toch heb ik iets te mekkeren! Het is mij te virtuoos, te snel, te energiek, te gespierd. Mendelssohn wist als geen ander om op het randje tussen het nieuwe van de romantiek en het ietwat conservatieve van het classicisme te balanceren. Dat mis ik. Wat er ontbreekt zijn de lichtere tinten, de pastellen, de zachtheid.
Gelukkig speelt Lisiecki nog de Variations sérieuses en het Rondo capriccioso en daar weet hij mij voor honderd procent te overtuigen. Net als in ‘het toetje’, het ‘Venetiaanse gondellied’ uit Lieder ohne Worte. Daarin toont hij zich een echte klavierleeuw die zijn poëtische kant mee laat prevaleren.
FELIX MENDELSSOHN
Pianoconcerto’s; Variations sérieuses in d, op. 54; Rondo Capriccioso in E, op.14; Lieder ohne Worte op. 19b nr. 6 (Venetian Gondola Song)
Jan Lisiecki (piano), Orpheus Chamber Orchestra
DG 00028948364718
Basia con fuoco 