Over Eisler, Brecht, exil en Hollywood

Wij leven in een heel merkwaardig tijdperk. De ene componist na de andere duikt uit de vergetelheid op en begint aan een (her)nieuw(d)e zegetocht. Tenminste als hij (zij) geluk heeft, want niets is zo kort als menselijk geheugen en veel van de ‘uitgegraven’ componisten zitten, nadat ze een keer (of twee) uitgevoerd en/of opgenomen werden alweer onder een dikke laag stof. Want: “Geen dag zonder Bach” en de pianoconcerten van Beethoven moeten voor de honderd miljoenste keer opgenomen worden.

Hanns Eisler is eigenlijk nooit _echt_ vergeten geweest, wat hij mede te danken heeft aan zijn vriend en schrijver van de teksten voor zijn liederen en cantates, Bertolt Brecht. In de serie ‘Entartete Musik’ van Decca verscheen in 1998 tweede cd met de muziek van Eisler: liederen die hij componeerde tijdens zijn exil in Hollywood.

Eisler was de enige niet die zijn toevlucht in het Mekka van de filmindustrie heeft gezocht en daar zijn geluk beproefde, en ook hij heeft een paar films op zijn naam staan. Zijn voornaamste bezigheid was echter les geven, eerst in New York en Mexico en vanaf 1942 aan de University of Southern California.

Eisler en Brecht in Leipzig

In Hollywood werd Eisler verenigd met Brecht en in mei dat jaar begon hij te werken aan het  ‘Hollywood Songbook’. Voor de meeste van de liederen die hij componeerde tussen mei ’42 en december ’43 gebruikte hij gedichten die Brecht schreef tijdens zijn verblijf in Scandinavië in de jaren 1938 – 1940 (de zgn ‘Steffinsche Sammlung’),

Toen Brecht tijdelijk in New York verbleef, greep Eisler naar andere dichters: Hölderlin, Pascal, Eichendorff, Goethe. Er is een wezenlijk verschil tussen de zettingen: de ‘Brecht liederen” zijn vaak verbitterd, agressief, soms cabaretesk van aard; de andere zijn veelal melancholieker, melodieuzer, meer in de traditie van de liedkunst verankerd.

Matthias Goerne was toen, ondanks zijn jonge leeftijd (ten tijde van de opname was hij 31) geen onbekende meer en had al een paar recitals op zijn naam staan. Hij heeft een wonderschoon timbre en zingt met alle begrip voor de teksten. Jammer genoeg lijkt hij veel te veel op zijn illustere voorganger (ik noem geen namen) en dat is voor mij storend, al kan het voor iemand anders een aanbeveling zijn. Peanuts, eigenlijk, want voor zo ver ik weet is het de enige opname van de complete ‘Hollywood Songbook’, dus mocht u hem tegenkomen: meteen kopen!

Hij wordt buitengewoon kundig begeleid door Eric Schneider.

Hanns Eisler
The Hollywood Songbook
Matthias Goerne (bariton), Eric Schneider (piano)
Decca 460582-2

bridges

Mocht u willen weten hoe een verjazzde ‘Hollywood Songbook’ klinkt luister naar Laurent Naouri. Het is best leuk om te ontdekken hoe ontzettend Weill-achtig verjazzde Eisler klinkt. Luister naar de ‘Kalifornischer Herbst’, die zou zo uit één van diens “shows” kunnen komen.
Het is een cd die je het beste kunt beluisteren de nachtelijke uurtjes, met een glas whisky erbij.

Bridges
Hollywood Songbook (extracts) & Improvised Variations
Laurent Naouri (basbariton), Guillaume de Chassy (piano), Thomas Savy (klarinetten) Arnault Cuisinier (contrabas)
Alpha 210

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s