Een paar jaar geleden deed ik een poging om een lans te breken voor Armeense componisten. Dat is wat ik toen schreef:
“Wat weten we van de Armeense klassieke muziek? Hoeveel Armeense componisten kent een doorsnee liefhebber? Weinig, vrees ik. Op Aram Khachatourian en zijn Gayaneh na, dan. Maar ook deze componist dankt zijn betrekkelijke bekendheid aan de ‘sabeldans’ en de openingstune van de ooit zo populaire TV-serie Onedinline.
Droevig. Des te meer als je bedenkt dat de Armeense cultuur met haar eigen alfabet en haar eigen muzieknotatie tot de oudste in Europa behoort. Gelukkig wordt er de laatste tijd wat meer aandacht aan besteed”
Dat laatste is misschien waar, maar niet heus. Zo hebben we Komitas leren kennen, een beetje dan, want nog steeds wordt zijn muziek veel te weinig gespeeld. Voor mensen die hem nog niet kennen: “Komitas Vardapet (Kudina 1869 – Parijs 1935) was een Armeens priester, componist, koordirigent, zanger, muzieketheoloog, muziekpedagoog en musicoloog. In 1915 was hij getuige en slachtoffer van de Armeense genocide, als gevolg waarvan hij krankzinnig werd. Hij wordt daarom gezien als een martelaar van de Armeense volkerenmoord.” (bron: Wikipedia).
De liederen van Komitas ontbreken dan ook niet op de niet zo lang geleden uitgebrachte solo-recital van de van oorsprong Armeense en in Nederland woonachtige sopraan Ruzanna Nahapetjan. Na haar studie in Yerevan, Tallinn en de Verenigde Staten vervolgde zij haar opleiding aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam.
Voor haar eerste cd, getiteld None but you heeft zij verschillende liederen van verschillende componisten uit verschillende landen verzameld, met maar één motto: allemaal gaan ze over de liefde. Nahapetjan: “Liefde kent veel verhalen, die allemaal anders zijn. Vaak zijn ze vervuld van pijn, melancholie en heftige gevoelens”.
Het is een prachtige cd geworden, niet alleen vanwege het veelal weinig bekend repertoire (mijn favoriet: ‘Only once’ van Boris Fomin), maar ook omdat de stem van Nahapetjan van een wonderlijke schoonheid is. Soms klinkt het alsof zij de melancholie zelf heeft uitgevonden.
Van al die prachtige liederen die Nahapetjan op haar recital heeft verzameld het meest onder indruk ben ik van de drie liederen van Komitas. Neem alleen maar zijn ‘Antuni – Homeless’, daar krijg ik het koud van en de rillingen lopen over mijn rug.
Zowel de beide pianisten als de gitarist zorgen voor de uitstekende begeleidingen, maar er zijn ook minpunten. Op den duur gaat die droefheid ook overslaan op je eigen gemoedstoestand. Je moet de cd dan ook niet gaan beluisteren als je liefdesverdriet hebt of gewoon niet goed in je vel zit want de kans is groot dat je er nog somberder van gaat worden en op zijn Russisch een fles wodka naast je cd -speler plant en heel erg gaat janken.
Deze cd is te bestellen bij de zangeres zelf:
http://nahapetjan.com/bestel-cd.html
Basia con fuoco 